Turizm mevsimi yaklaşıyor. Türkiye turizm mevsimi yaklaşırken nasıl bir strateji izliyor? Özellikle dünyada çok rağbet gören kruvazier yani gemi turizmi ne aşamada? Öncelikle altını çizelim ki Türkiye gibi adeta cennet bir ülkede turizm, en önemli girdi alanlarının başında gelmektedir, gelmelidir de. Çünkü tarih deseniz var, dört mevsimi aynı anda yaşamak deseniz var, derin bir kültür geçmişi var, harika doğası var, üç tarafı denizle kaplı ve muhteşem kıyıları var, sevecen insanları var, tüm semavi dinlerin buluşma noktası özelliği var, e bir de Avrupa''ya, Amerika''ya göre çok ucuz bir piyasası var yani Euro ve Dolar Türk lirasının 18-20 katı. Hâl böyle olunca insan soruyor, neden biz bir türlü İspanya, İtalya, Fransa, Yunanistan gibi Akdeniz çanağındaki ülkeleri geçemiyoruz? Onlar nasıl oluyorlar da Türkiye''nin birkaç katı turist çekebiliyor ve birkaç kat fazla gelir elde edebiliyorlar? Bir Roma''nın tarihi, doğası bir İstanbul''dan daha mı fazla ya da bir Barcelona''nın doğası, denizi, kumu İzmir''den daha mı nitelikli? Tabii ki hayır. O halde bu durumda bizim tanıtım ve pazarlama eksiğimiz olduğunu söylemek mümkün.

Lobicilik dünyada hemen her konuda en etkin alanlardan biridir. Turizm alanında da dünyada muazzam bir lobi faaliyeti var. Türkiye ne yazık ki lobicilik konusunda çok zayıf. Biz hala tanıtım yapmayı sadece gidip 3-5 gün bir turizm fuarına katılmak, lobiciliği de gidip yurt dışında bir otelde onbeş gün kalıp görüşmeler yapmak olduğunu zannediyoruz. Hâlbuki bu iş hiç böyle değil. Tanıtım faaliyetlerini tüm ülkelerin Kültür Turizm Ataşeleri bulundukları ülkelerde yapmak zorundadırlar. Bu ataşelerin altlarında alanlarında uzman bir kadro olur ve arı gibi çalışırlar. O ülkedeki her toplantıya, kongreye, panele katılırlar, reklam faaliyetlerini düzenlerler vs. Lobicilik ise Türkiye''nin o ülkedeki kendi tanıtım şirketleri ve uzman kadroları ile 365 gün 24 saat yapılacak bir iştir. Yani kısacası öyle 3-5 günlük fuarlar ve 15 günlük seyahatler ile olmaz bu işler. Turist çekebilecek cazibesi olan şehirleri destinasyonlar içine aldırabilmek için sürekli olarak tanıtım ve lobicilik faaliyetleri yürütülmelidir.

Şehir turizmi denilince biraz da İzmir''den bahsetmeliyiz. Turistler şehirleri iş, eğlence, kültür, spor, eğitim, alışveriş gibi birçok amaç için ziyaret etmektedir. İster tarihsel, isterse yeni olsun, insan faaliyetlerinin en son mekansal ürünleri olarak şehirler, turizmde büyük önem taşımaktadır. Şehirler, kültür mirasının yoğunlaştığı ve bir araya toplandığı yerlerdir. Özellikle büyük şehirler, en önemli turizm kaynakları ve başlı başına önemli destinasyonlardır. Birçok turizm çekiciliğini bir arada sunarlar. Şehir turizmi dünya çapında en hızlı büyüyen turizm türlerinden birisidir. Şehir turizminin değişen doğası birçok şehirde giderek daha belirgin hale gelmektedir. Teknolojik gelişmelerle birlikte daha ucuz, hızlı ve kolay ulaşım ve iletişim imkânları ile bilgiye mobil erişim sayesinde, turistler giderek daha fazla ‚yerel deneyimler arıyor, buluyor ve tüketiyorlar. Şehir turizmini diğer turizm türlerinden farklı kılan, şehirlerin nispeten küçük bir alanda, farklı türdeki turistlerin ilgisini çeken çok çeşitli birbirinden farklı kitlelere hitap eden kültürel çeşitlilikteki yoğunluğa sahip olmasıdır. Üstelik, çoğu turistik yer ve etkinlik öncelikle turistler için tasarlanmadığından çoğu zaman turistler ve kent sakinleri tarafından birlikte kullanılmakta bunun da iki kesim arasında etkileşime yol açtığı düşünülmektedir. 2017 yılında yani 6 yıl evvel Barcelona''da yer alan kruvaziyer limanına 775 cruise gemisi yanaştı ve 2 milyon 720 bin gemi yolcusu turisti ağırladı. 2022 yılı Ocak-Temmuz arasında ise (yani pandemiden çıktıktan sonra) İzmir''e gelen gemi sayısı 9, yolcu sayısı ise 13.889. Türkiye''de en fazla gemi Kuşadası''na geliyor 220 gemi ve 212.486 yolcu. İzmir neden bu durumda? Bu soruya şu cevaplar veriliyor; İzmir Kruvaziyer ve Deniz Turizmi Derneği Başkanı Korhan Bilgin, 2023''te İzmir''e gelmesi öngörülen 31 gemiden 16''sının iptal edildiğini dile getirmiş şöyle konuşmuştu; "14-15 gemi başarı değildir. Bu kabul edilemez. 2022''de 31-35 gemi geleceği lanse edildi, iptallerle 27 gemi geldi. 16''sı da zaten yarım gün gelenlerdi. Esnafın ve İzmir halkının beklentileri bizce karşılanmadı. İzmir daha iyilerine layık. Ama oturup yas tutacak değiliz. Başka firmalarla görüşelim. Biz İzmir''in dünya markası olduğuna eminiz. İzmir''i tanıttığımız sürece daha çok gemi geleceğine eminiz." Destination İzmir Başkanı Bülent Tercan da, iptalleri tanıtım eksikliğine bağlamış, "Esnaf, ticari işletmeler alışveriş yapıyor, kenti gezen turistlerin herkese nasibi oluyordu. Bir türlü beceremediğimiz İzmir''in tanıtımını, gelip kenti gezen ve hayran kalan turistler yapıyordu. Kruvaziyer iptali çok büyük kayıp, talihsizlik. İzmir''in yurt dışında tanınmadığını anlatmaktan yorulduk. İzmir geleneksel yöntemlerle, fuarlara katılımlarla, direk uçak olan ülke ve şehirlerin gazete ve dergilerinde reklamlarla, bunların yöneticilerini ağırlayarak tanıtılmalı. İzmir halkı, somut hedef olan yılda 5 milyon turiste odaklanmalı." demişti. Bu yıl Alsancak Limanı''na 18 kurvazier seferi yapılacağı bildirilmiş, İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Öztürk, ilk rezervasyonların memnuniyet verici olduğunu, sayının artacağını açıklamış. Türk limanlarının 2023''te iddialı olduğunu dile getiren Öztürk, İzmir''in de geçen yılın çok üzerinde sayıya ulaşmasını öngördüklerini söylemiş, "Gerek İzmir Valiliği, Büyükşehir Belediyesi, Ticaret Odası ve İMEAK Deniz Ticaret Odası başta olmak üzere İzmir''deki kuruluşlar, gerekse Kültür ve Turizm Bakanlığı''na bağlı Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı tanıtım çalışmalarını etkin gerçekleştiriyor. Miami''de yapılacak Setrade Cruise Global Fuarı''na katılarak, kruvaziyer operatörleri ile görüşerek, üyesi olduğumuz Akdeniz Kruvaziyer Limanlar Birliği toplantılarında yer alarak daha fazla gemi ve yolcuyu ülkemize getirmek için çalışmaya devam edeceğiz." diye konunun önemini vurgulamıştı. Dedik ya hâlâ 3-5 günlük fuarlara katılmakla kurvazier turizmini canlandıracağımızı, ülkemize turist çekebileceğimizi düşünüyoruz. İnşallah olur. Biz istiyoruz ki ülkemize daha çok turist gelsin, daha çok döviz bıraksın, esnafımız, üreticimiz, devletimiz kazansın. İzmir''in şifalı termal suları bile iyi tanıtıldığında sağlık turizmine büyük katkı sağlayacaktır. Çok çalışmadan turizmde yol almak zor.