Tarih kitaplarını bilhassa Genel Türk Tarihi ile ilgili eserleri okumayı severim. Son üç yıl içinde Prof. Dr. Umay Türkeş-Günay''ın Türklerin Tarihi (Akçağ y., 2015), Nevzat Kösoğlu''nun "Türk Dünyası Tarihi ve Türk Medeniyeti Üzerine Düşünceler" (Ötüken y., 4 cilt), Veli Şirin''in Müslüman Türk Devletleri ile Kemal H. Karpat''ın "Kısa Türkiye Tarihi 1800-2012 (Timaş y.)" adlı yapıtları okuduğum eserlerden bazılarıdır.
Erzurum''da 1982 yılında Türükoğlu Gökalp adında bir tarihçinin adını duymuş ama kitaplarını yıllardır bulamamıştım. Bilgeoğuz yayınları bu yıl Gökalp''in tüm eserlerini yayımladı. Kitabın yazarı Cevdet Gökalp ancak daha sonra Türükoğlu adını ekletecek ve Türükoğlu Gökalp olarak tanınacaktır. Gökalp, 27 Temmuz 1922 Denizli/Acıpayam doğumlu. 29 Mayıs 2001 tarihinde Ankara''da yaşama veda etti.
*
Türükoğlu Gökalp''in "Göktürk Devletinin Kuruluşundan Çingiz''in Zuhuruna Kadar Altaylarda Ve İç Moğolistan''da Kabileler" adlı eseri, Türk okuyucusuna önemli bilgiler sunuyor. Gökalp, "Tezini hazırlarken tarih metodunu tatbik etmeye çalıştığını, bir olay hakkında bütün kaynaklardaki bilgileri tercüme ederek yan yana getirdiğini, kaynaklardaki bilgilerin hangilerinin daha doğru ve hangi kaynakların daha orijinal olabileceğini yaptığı açıklamalarla göstermeye çalıştığını" belirtmektedir.
Gökalp, Önsöz''de şöyle demektedir: "Bilindiği üzere, Altay Dağları Türklerin ana yurdu ve Türk kabilelerinin yaşadığı bir bölge idi. İç Moğolistan ise Altaylardaki Türk âlemi ile Mançurya''nın batı ve güneybatı bölgelerinde yaşayan Moğol kabilelerinin münasebete geldikleri bir bölgedir. Zaman zaman Türkler Moğol âleminin içine girmişler ve bazen de Moğollar Altaylara doğru uzanmışlardır. Irk bakımından birbirlerinden tamamıyla ayrı olmalarına rağmen, bu temaslar neticesinde kültür ve dil bakımından akraba olan bu iki âlem arasındaki münasebetler şimdiye kadar tam olarak incelenmemiştir."
*
Türükoğlu Gökalp, kitabına ''Kaynak Tenkidi'' ile başlarken yaptığı çalışma hakkında şöyle demektedir: "Kaynak tenkidi çalışmalarımıza hâkim olan en önemli prensibimiz oldu. Gene bu arada Çin vakayinamelerindeki yanlış olarak yazılmış bulunan Türkçe adları başka kaynaklarla karşılaştırarak aslına en uygun bir şekilde düzeltmeye çalıştık."
*
Yapıt iki bölüm halinde hazırlanırken, birinci kısımda Sha-t''o''lar incelenmektedir. Burada "Göktürk Çağında Sha-t''o''lar (MS 552-742), Uygur Çağında Sha-t''o''lar (744-840), Beş sülalenin kuruluşu sırasında Sha-t''o''lar (MS 842-882) başlığı altında Sha-t''o Türklerinden bahsedilmektedir.
İkinci bölüm ise Tatarlar başlığını taşımaktadır. Gökalp, bir Türkolog olarak "Alaşan Tatarları, Orkun ve Kuzey Tatarları, Yin-Shan Tatarları, Kara Tatarlar, Mahiyeti Bilinmeyen Tatarlar" hakkında önemli bilgiler vermektedir.
Gökalp, "Türk Tatarlar hangileri, Moğol Tatarlar hangileri idi?" diye sorduktan sonra "Bunu tespit etmek için önce Tatarlara ait bütün malzemeyi toplamak gerekir. Bu bizden önce büyük Çin bilgini Wang Kuo-wei tarafından yapılmıştır. Biz de Wang Kuo-wei''nin bu malzemesine yeni kaynaklar ekleyerek Türkçeye çevirdik ve metinleri açıkladık." ifadelerini kullanmaktadır.
Gökalp, eserinde yer alan belgelerin büyük bir çoğunluğunun hiçbir Avrupa diline çevrilmediğini açıklarken, Sha-t''o''ların ilk tarihine ait bölümün baş kısmının E. Chavannes tarafından Fransızcaya çevrildiğini belirtmektedir.
*
Esen kalın.
