Son yıllarda yayımlanan Dillerin Şifresi (iki cilt) adlı kitabı ve Hun Türkçesi üzerine kaleme aldığı makaleleriyle dikkat çeken Dr. Yusuf Gedikli''nin dergi yazıları kitap haline getirildi.
Dil bilimci Yusuf Gedikli''nin Kafkasya Hunları ve Hun Türkçesi adlı eseri, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı''nın yayını olarak ocak ayında okurla buluştu. Gedikli''nin yapıtı daha önce çeşitli yayın organlarında çıkan dokuz makaleden oluşmaktadır. Makalelerin yayınlanmasında esas itibarıyla önemli değişikliklere gidilmediği, düzeltmelerle yetinildiği yazar tarafından belirtilmektedir.
*
Gedikli''nin 2021''de yayımladığı Ötüken yayınevinden çıkan Avrupa Hunları ve Avrupa Hun Türkçesi adlı kitabı beklenen ilgiyi görmüştü. Gedikli bu kez Kafkasya Hunları ve Kafkasya Hun Türkçesi başlıklı eseriyle gündeme geldi.
Yusuf Gedikli yapıtında Kafkasya bölgesindeki Hunları konu edinirken coğrafya olarak Kafkasya''ya komşu olan Kırım''daki Hunları unutmadığı görülmektedir. Zaten Gedikli, eserini anlatırken tarihte Hun teriminin geniş anlamda kullanıldığını gözden ırak tutmamak gerektiğini belirtmektedir.
Dr. Gedikli''nin verdiği bilgiye göre, kaynaklar bu terimle asıl Hunlarla birlikte Ogur (Bulgar), Barsil, Hazar hatta Sabar Türklerini de Hun olarak anmaktadırlar. Dolayısıyla kitap incelendiğinde tüm ad ve sanların sadece asıl Hunlara ait olduğunu söylemek doğru olmaz.
Yusuf Gedikli bu görüşe şöyle ilave yapıyor: "Bunların bir kısmı Ogur (Bulgar), Barsil, Hazar, Sabarlara ait olabilir. Kayıtlar Hun saydığı için biz de bunları Hun adı altında inceledik. Kaynakların kısıtlı olması incelediğimiz bazı ad ve sanların hangi Türk öbeğinden kaldığını kesinlikle tespitlemeye olanak tanımamaktadır. Fakat bu önemli değildir. Çünkü sonuçta bunların hepsi Türk''tür."
Gedikli, Kafkasya Hunları ve Kafkasya Hun Türkçesi adlı eserinde Kuzey ve Güney Kafkasya ile Kırım''daki Hunların dil verilerini ve kısa tarihini konu edinmekte ve şöyle demektedir: "Kuzey ve Güney Kafkasya ile bu coğrafyaya komşu olan Kırım yarımadası, miladın ilk yüzyıllarından itibaren Türklerin sevdiği ve yaşadığı yerleşim alanlarındandır. Buraları mesken tutan Türk kavimleri arkalarında birçok iz bırakmış, yerlerini kendilerinden sonra gelen öteki Türk kavimlerine devretmişlerdir. Bu Türk kavimleri arasında Hunlar, Bulgarlar, Barsiller, Sabarlar, Hazarlar yer almışlardır."
Yazar, Sabar, Barsil, Saragur; Bulgar ve Hazar Türkleriyle ilişik ad ve sanları ayrı ayrı kitaplarda incelemeye karar verdiğini belirtmektedir.
*
Kitabın sunuş yazısı ise Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı
Genel Başkanı Közhan Yazgan''a ait. Türklerin, binlerce yıl öncesine giden kökleriyle neredeyse dünyanın her yerinde var olduğunu, devletler kurduğunu belirten Yazgan, şöyle diyor:
"Tarih yaparken yazmaya fırsat bulamayan Türklerin tarihini, bugün daha çok yabancı kaynaklardan öğreniyoruz. Tabii ki tarihin kaynakları sadece tarih kitapları değildir. Milletlerin bıraktığı eserler, mezarlar, etnografik eşyalar, dil gibi birçok somut ve soyut veriler de usta tarihçilerin elinde tarihin doğru yazılması için önemli veriler ve ipuçlarıdır. Yabancı tarihçiler tarafından yazılan Türk tarihiyle ilgili bilgilerin her zaman gerçekleri yansıtmadığını, zaman zaman saptırma ve yanlışlarla dolu olduğunu tarafsız tarihçiler de vurgulamışlardır. Bundan ötürü bizimle ilgili tarih kaynaklarının, Türk tarihçilerinin süzgecinden geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Tarih araştırmacısı zaten şüpheci olmalıdır. Bu çerçevede dil ve tarih alanında ciddi bilimsel çalışmalarına tanık olduğumuz Dr. Yusuf Gedikli''nin bu eserini önemli görüyoruz."
*
Türklük bilimi üzerine yapılan çalışmaları gördükçe ulusumuz adına çok seviniyoruz.
Esen kalın.
