İslâmiyet öncesi Türk tarihiyle ilgili araştırmalar yapan akademisyen Ahmet Taşağıl, "Türk Bilgeleri Devlet Ruhunu Mayalayan Liderler" adlı yapıtında İslam öncesi 55 Türk liderin hayatını anlatıyor. İslâmiyeti kabul eden ilk Türk hükümdarı Almuş (Almus) Han''dan Bumin Kağan''a, Kutluğ Kağan''dan Tonyukuk''a kadar Türk tarihine damga vurmuş, bilinen ve bilinmeyen eski Türk büyükleri hakkında önemli bilgiler veriyor. Ahmet Taşağıl ayrıca, bu eserinde, anavatan Orta Asya''dan dünyaya yayılan Türklerin tarihine İslam öncesinden bakıyor.

*

Türk tarihinin İslâmiyet öncesinde de sayısız kahramanları olduğunu belirten Taşağıl, "Maalesef kaynak yetersizliği nedeniyle bunların hepsini öğrenme imkânımız yoktur." diyor. Kitabına aldığı liderlerin bazılarının hedefe ulaşamasa da bu uğurda mücadele ederek gerektiğinde canını verdiğini anlatan Taşağıl, sözlerine şöyle devam ediyor: "Ne yazık ki, 800-1200 yılları arasında Doğu Avrupa''ya âdeta el koyan Peçenek, Uz, Kuman-Kıpçak liderleri hakkındaki bilgiler çok detaylı değildir. Yine de onların içinden bazı beyleri almakta tereddüt etmedik. Rus ve genel anlamda Slav halklarının tarihine yön veren bu Türk boylarının, Balkanlar ve Bizans üzerinde de derin izler bıraktığı açıkça bilinmektedir." Taşağıl ayrıca, Gök Türklerin başa geçip devleti yükselten liderlere ''Bilge'' unvanını yakıştırdığını belirtiyor.

*

2000 yılında profesörlüğe yükselen Ahmet Taşağıl''ın "Türk Bilgeleri" adlı kitabı Timaş Yayınları''ndan 2021 yılında çıktı.

Türk tarihi üzerine araştırma yapmak için Çin kaynaklarına inmek gerektiğini düşünen Taşağıl''ın daha önce köşemizde ''İlk Türkler''den bahsettiği "Bozkırdan Dünyaya Yayılanlar" adlı yapıtını tanıtmıştım.

Taşağıl''ın "Kök Tengri''nin Çocukları", "Göktürkler", "Çin Kaynaklarına Göre Eski Türk Boyları" adlı eserlerinden önümüzdeki günlerde bahsedeceğim.

Esen kalın.