Ramazanoğulları
Oğuzlar''ın Üçok koluna bağlı Türkmenler tarafından Adana ve Çukurova yöresinde 1352-1608 yılları arasında kurulan bir beyliktir. Memluklar, Çukurova''nın fethinde Üçok Türkmenlerinin büyük yardımlarını görünce, reisleri Ramazan Bey''e Adana ve çevresinin yönetimini verir. Ramazan Bey 1353 sonu bazı kayıtlara göre 1354 yılının ilk ayları içinde vefat eder. Memluk sultanının oluru ile yerine oğlu İbrahim Bey geçer.
İbrahim Bey bir süre sonra Karamanoğlu Alaeddin Beyle ittifak ederek Memluklara baş kaldırır. Aynı zamanda Dulkadiroğlu Halil ile de Memluklara karşı ittifak yapmıştı. Halil Bey 1381 yılında Memluklara yenilir. İbrahim Bey de Memluk sultanından affını ister ve affedilir. Ancak Memluk devletine karşı aleyhte faaliyete devam eder. Bunun üzerine Halep Naibi Yılboğa üzerine gönderilir. İbrahim Bey, Bayad Türkmenlerine sığınmak ister ama Sis valisi tarafından yakalanarak Yılboğa''ya teslim edilir. Yılboğa, İbrahim Bey ve kardeşi Kara Mehmet''i öldürtür. Ancak Türkmenler itaat altına alınamaz.
İbrahim Beyin ölümünden sonra kardeşi Şihabüddin Ahmet Bey Adana ve çevresinin hâkimi olur. Ahmet Bey cesur ve dirayetli bir emir olarak tanınır. Ahmet Beyin ölümünden sonra beylik durağan bir dönem geçirir. Ahmet Beyin oğulları başa geçmek için kıyasıya bir mücadeleye girer. Bu mücadeleden oğlu İbrahim Bey galip çıkar ve Mısır sultanına bağlılığını bildirir.
*
Ramazanoğullarından Halil Bey Adana''da iki cami ve bir medrese yaptırmış, Eski Cami''yi tamir ettirmiştir. Halil Beyin oğlu Piri Bey de cami, medrese, han, hamam yaptırmıştır. Piri Beyin oğlu Mustafa Bey de bir cami yaptırmıştır. (1)
Ramazanoğulları, kuruluşundan beri yarım asır kadar Memluklara bağlıydı. Sonra Osmanlılara bağlandılar. Yavuz Sultan Selim''in Mısır seferine katıldılar. Kanuni Sultan Süleyman''ın takdirini kazandılar. Böylece 1608''e kadar beyliklerini devam ettirdiler.
.......
1- Doğuştan günümüze Büyük İslam Tarihi, Çağ y, 10.cilt.