Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Hüdavendigâr Onur

Hüdavendigâr Onur

Yazar

Prof. Özerdim'in kaleminden Çin kaynaklarına göre Türkler: Sinoloji Makaleleri

Türkiye'nin ilk sinoloğu, yani Çin bilimcisi Prof. Dr. Muhaddere Nabi Özerdim'in (1915-1991), Türk şiiri, Doğu Türkistan ve Çin dinleriyle ilgili makaleleri kitap haline getirilerek "Sinoloji Makaleleri" adıyla Bilgeoğuz yayınlarından çıktı.

Kitabı yayına hazırlayan dil bilimci Dr. Yusuf Gedikli, ilk Türk Sinoloğu Muhaddere Nabi Özerdim'in makalelerinin önemlilerini bir araya getirerek okurların hizmetine sundu. Özerdim'in 23 makalesini kitabına aldığını belirten Gedikli, şöyle diyor: "Bunların içinde Çinli tarihçilerin Türk tarihi ve Atatürk ile ilgili makaleleri, Cumhuriyet Türkiyesi'nin Çin'den nasıl görüldüğü hakkında fikir vermektedir."

Yusuf Gedikli ayrıca, Özerdim'in değişen Türkçeyi iyi takip ettiğini, bugün dahi herkes tarafından zorlanmadan makalelerinin okunduğunu ifade etmektedir. Makaleleri konularına göre altı kümeye ayıran Gedikli, bunları şöyle açıklamaktadır:

"1. Sinoloji, Türkiye ve Atatürk'le ilgili yazılar (5 makale).

2. Acaibü'l Letaif yahut Hıtay Sefaretnamesi (1 makale).

3. MS. IV-V. yüzyıllarda Çin'in kuzeyinde hanedan kuran Türklerin şiirleri (1 makale).

4. Doğu Türkistan'la ilgili yazılar (7 makale).

5. Gök dini ve Çin dinleriyle ilgili yazılar (Konfüçyanizm, Taoizm, Budizm, 8 makale).

6. Formaza adasının halkları ve dinleriyle ilgili yazı (1 makale).

Böylece kitapta altı konuda 23 makaleye yer verildiği görülmektedir.

Yusuf Gedikli, makalelerde kaynakların genellikle yabancı dilde, özellikle İngilizce ve Almanca olduğunu, yazarın bunların bir kısmını kısaltarak yazdığını belirtmektedir. Gedikli şöyle demektedir: "Biz dipnotların olabildiğince aslını ve tam adını yazdık. Yine de yazamadıklarımız olabilir. Kimi dizgi yanlışlarını düzelttik. Örneğin Young Yao'yu T'oung Pao olarak düzeltmemiz gibi."

Milattan sonra 4. ve 5. yüz yıllarda Çin'in kuzeyinde hanedan kuran Türklerin şiirleriyle ilgili makalenin önemli olduğunu belirten Gedikli, Timur'un torunu Baysungur Mirza'nın Çin'e gönderdiği elçi Hoca Nakkaş'ın izlenimlerinin ise pek ilginç olduğuna değinmektedir.

*

Kitapta yer alan makalelerden bazılarının başlıkları şöyle: "Sinolojinin Türkiye'de yeri ve önemi", "Çin'de Atatürk sevgisi", "Türkiye hakkında iki Çince kitap", "Çin kaynaklarına göre Çin Türkistanı'nın şehirleri (3 makale), Konfüçyanizm ve Batı demokrasisi."

*

Dr. Gedikli'nin daha önce LaszIó Rásonyi'nin "Tarihte Türklük", Josef Blaşkoviç'in "Çekoslovakya'da Türklük", Annemarie von Gabain'in "Türkoloji Makaleleri", Masao, Mori, Kurakiçi, Şiratori, Tang Chi ve Pulat Otkan'ın makalelerini topladığı "Hunlar ve Göktürkler Üzerine" adlı yapıtları yayımlanmıştı.

Yusuf Gedikli şimdi "Sabar Türkleri ve Sabar Türkçesi" üzerine bir kitap yazdı, bitirdi, son kontrolleri yapmaktadır. Yakında yayınlanıp Türk dil bilimine kazandırılacak.

Avar Türkleri üzerine yarım kalan bir çalışması daha var, bunu da tamamlayacak. Bilindiği gibi Avar Türklerinin torunları bugün daha çok Macaristan ve Avusturya'da yaşamaktadır.

Esen kalın.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları