Tarih üzerine kaleme aldığı yapıtlarıyla tanınan Mehmet Bilgin, "Karadeniz'de Post Modern Pontusculuk" adlı yapıtında emperyalist devletlerin bölgede "Pontusculuk, Lazcılık, Hemşincilik" faaliyetlerini kışkırttığını belirtiyor.
Bilgin, bu çalışmasında, zaman zaman emperyal güçlerin kışkırtmasıyla gündeme getirilen Pontusculuk konusuna bütüncül bir yaklaşımla değinirken konunun daha iyi anlaşılması için bazı ipuçları vermektedir. Bilgin, konunun gündeme getirilmesinin nedenini ise şöyle açıklamaktadır: "Dün olduğu gibi, Ukrayna, Kırım, Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan ve Anadolu'nun doğu yarısını içine alan coğrafyadaki siyasi gelişmelerle, bölgedeki doğalgaz ve petrol boru hatlarıyla ve Karadeniz sahillerindeki petrol ve maden rezervleriyle ilgilidir."
Bilgin, daha sonra "Pontusculuk, Hemşencilik" gibi faaliyetlerin bu oyunun bir parçası olduğunu" belirterek "Bu açıdan baktığımız zaman bölgedeki birçok yapılanmanın etnik tabanlar üzerinde yapılan faaliyetin ne anlama geldiği tam olarak anlaşılır" diyor.
Bilgin, kitabına "Pontos Meselesine Tarihsel Bakış"la başlarken, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde Rize iline bağlı Hemşin ilçesini ise "Hemşin'in Gizem'leri" başlığı altında inceliyor. Bilgin, şöyle diyor: "Hemşinli adı, sadece Rize'nin Hemşin ve Çamlıhemşin ilçelerinde yaşayanları ve bu bölgeden çevre il ve ilçelere dağılmış olanları değil, Çoruh vadisinin bazı bölümlerinde yaşayanları da kapsayan bir ad." Bilgin ayrıca, Hemşin bölgesinde yaşayan halkın kökeninin Akkoyunluların Purnak boyuna dayandığını anlatıyor. Trabzonlu olması nedeniyle bölgeyi yakından tanıyan ve bu konuda araştırmalar yapan Bilgin, "Doğu Karadeniz'de Pontusçuluk ve etnik grup oluşturma faaliyetlerine değiniyor ve bunların dış kaynaklı olduğunu" belirtiyor.
Kitabın öneminin daha iyi anlaşılması için bazı bilgileri köşemize almayı uygun gördük.
*
"Kendini Bizans'ın devamı olarak gören Rusya, Roma ve İstanbul'dan sonra Moskova'yı III. Roma olarak görmüş ve bunu siyasi bir proje olarak geliştirmiştir. Bu projenin esası Müslüman boyunduruğu altındaki Otodoksları kurtarmak, Osmanlı İmparatorluğu'nun yerine Rusya'nın kontrolünde bir Bizans devleti kurmaktı."
"Yunanistan'ın kurulmasına yol açan Mora isyanlarında daima Rusya'nın parmağı olmuştur."
"Rusya, Karadeniz'de güçlü bir donanma bulundurmaya önem göstermiştir. Osmanlılarla anlaşıp ya da fırsatları kullanıp bu donanmayı boğazlardan Akdeniz'e indirme çabaları daima sürmüştür."
*
Mehmet Bilgin'in ayrıca, "Sürmene Tarihi", "Madur Dağı Savaşı", "Teşkilat-ı Mahsusa'nın Kafkasya Misyonu ve Operasyonları" adlı eserleri vardır.
