Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Hüdavendigâr Onur

Hüdavendigâr Onur

Yazar

Gazneliler

Samanoğulları devletinin Türk komutanlarından Alp Tekin, hükümdarla görüş ayrılığı olunca kendisine bağlı birliklerle Afganistan tarafına giderek Levikler hanedanının yönettiği Gazne'yi 962 yılında fetheder.

Alp Tekin'in ölümü üzerine yerine oğlu Ebu İshak geçer. Ebu İshak da öldüğünde  oğlu olmadığından yerine Türk kumandanlardan Bilge Tekin ve Sebük Tekin geçer. Bilge Tekin, Gerdiz kalesini kuşattığı sırada hayatını kaybeder (974/75). Bilge Tekin'in yerine ise Böri Tegin geçer. Böri bilindiği gibi 'Kurt' anlamına gelmektedir. Böri'den sonra  Sebük Tekin göreve 977'de getirilir.

*

Karluk Türklerinden olan Sebük Tegin, Gazneliler devletinin kurucusu sayılır ve bunun zamanında sınırlar hayli gelişir. İslamiyetin yayılmasına engel olarak gördüğü  Hinduşahi racasının üzerine yürür ve raca mağlup edilir. Bilindiği gibi Hindistan'da prenslere "Raca" denir.  Sebük Tegin, Peşaver'e kadar ilerler ve bölge Müslümanların eline tamamen geçer.  Peşaver bugün Pakistan'da bir kenttir.

*

Gazneli Mahmud, cihangir bir hükümdar olarak tanınır. Babası döneminde bile başarılarıyla ön plana çıkar. Bu nedenle asker tarafından daha çok tercih edilir. Horasan, Herat ve Kâbil gibi dönemin önemli merkezlerini ele geçirir. Hindistan'a yaptığı seferlerle tanınır. Kültür adamlarına, bilginlere çok önem verir. Ünü acuna yayılır. Abbasi Halifesi kendisine "Sultan" unvanını verir. Hindistan'ın Sumnat kentindeki putları kırar. Hinduların "İlah" olarak gördüğü Siva (Şiva) putunu dörde ayırtır ikisi Gazze'ye götürülür ikisini ise Mekke ve Medine'ye gönderir. 1029 yılında Batıniler üzerine sefere çıkıp Rey kentine girer ve oğlu Mesud'u buraya vali yapar. Gazneli Mahmud bir süre sonra hastalanır. Hastalığını kabul edemez ve 30 Nisan 1030 tarihinde oturduğu yerde uçmağa varır.

Yerine oğlu Mesud tahta geçer, Babasının yolundan giderek Hindistan'a sefer yapar. 1040 yılında Dandanakan'da Selçuklu ordusuna yenilince Hindistan'a geri çekilir. Bu sırada ordu içinde isyan çıkar ve hapse atıldıktan sonra öldürülür. Sonra saltanat kavgası başlar ve altı hükümdar değişir. 1063 yılında tahta geçen Sultan İbrahim 1099'a kadar hüküm sürer.

Gazneliler, 1187 yılında bir İslam hanedanı olan Gurlular tarafından yıkılır.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları