Amerikalı tarihçi Jay Stanford Shaw, Ermenilere soykırım yapıldığı iddialarını reddetmekle ve Osmanlı Tarihi üzerine kaleme aldığı yapıtlarla tanınmaktadır.

Bilindiği gibi, kitap tanıtımlarına önem veriyorum. Shaw hakkında daha önce "Osmanlı İmparatorluğu'na dair..." adlı bir köşe yazısı kaleme almıştım. Bugün yine bu eserden bahsedeceğim. Shaw, "Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye" adlı yapıtında, "Türklerde ilmiyye sınıfı", "Osmanlılarda kültür", "Klasik dönemde Osmanlı Edebiyatı" gibi konular hakkında önemli bilgiler vermektedir.

Türk saz şairlerinin, Anadolu'ya Malazgirt savaşından sonra geldiklerini belirten Shaw, şöyle der: "Orta Asya'dan haberler yaymakla kalmayıp savaşları anlatmışlar, düşmanlara karşı kazanılan zaferleri övmüşlerdir. Bu şairler  hece veznini benimsemişlerdi. Bunların eserlerinin en iyi örnekleri Dede Korkut'un 12 destanı, Seyyid Battal Gazi'nin eserleri, doğu Anadolu'da en güçlü Türkmen beyliklerinden birini kuran Danişment Ahmet Gazi'nin 'Danişmentnamesi'dir."

Shaw, Türk halk edebiyatının mistik öğesinin ilk olarak Mevlana Celaleddin Rumi'nin (1207-1272) eserlerinde görüldüğünü belirtir. Büyük eserleri Farsça olan Mevlana'nın Türk halk edebiyatını etkilediğine değinir. Oğlu Sultan Veled'in ise babasının mesajını Türkçe olarak yaygınlaştırdığını ifade eder.

Shaw, tasavvuf edebiyatı olarak adlandırılan bu mistik edebi akımın orta Anadolu'da bir Türkmen dervişi olan Yunus Emre'nin (1328-1329) eserleriyle en yüksek düzeye ulaştığını ifade eder. Ondördüncü yüzyılın en büyük halk ürününün ise Oğuz Türkmen destanlarının yaşayan en eski örneği olan Dede Korkut Kitabı olduğunu anlatır. Kitap hakkında yaptığı yorumda şu ifadeleri kullanır: "Hikayelerin aynı yazar tarafından kaleme alındığı konusu da tartışılmaktadır. Ancak, biçim ve üsluptan bunların bir elden çıktığı, fakat bu kişinin bunları kendisinin mi yarattığı yoksa derlediği mi henüz açıklığa kavuşamamıştır. Her ne olursa olsun, saf ve basit Türkçeyle yazılmış, dilin temel müziği ve üslubu bakımından pek az Türkçe eserde rastlanan yabancı unsurlarla bozulmamış bir eser olarak zamanın tarih ve edebiyatı için büyük bir kaynaktır."

Shaw, eserinde Ahmet Gülşehri, Kütahyalı şair Taceddin İbrahim Ahmedi gibi birçok şair ve yazar hakkında bilgi vermektedir. Bilginlerden Alaeddin Tusi, Hocazade Muslihiddin Mustafa Efendi, Mevlana Abdülkerim Efendi, Uluğ Bey, Ali Kuşçu, Sabuncuoğlu Şerafeddin gibi çok sayıda ismi ele almakta ve eserlerinden bahsetmektedir.

*

1930 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin Minnesota eyaletine bağlı Saint Paul kentinde dünyaya geldi. Yüksek öğrenimini Stanford Üniversitesi'nde tamamladı ve aynı üniversitede İngiltere işçi partisinin dış politikası konulu bir çalışmayla yüksek lisansını yaptı. Arapça, Türkçe ve Farsça eğitim aldı. İkinci yüksek lisansını Ortadoğu tarihi üzerine yaptı. 16 Aralık 2006'da İstanbul'da yaşama veda etti. Kabri Ulus'taki Aşkenazi Musevi mezarlığındadır.