Toplum olarak "siyaset", "sağlık" ve "din" konusunda uzman olup bu alanlarda konuşmayı, fikir üretmeyi, akıl vermeyi severiz. Tarih konusunda ise hemen herkesin söylediği soru ise şudur: Osmanlı Devleti neden yıkıldı?
Herkesin bildiği gibi tarih kitaplarında Osmanlı Türkleri hakkında teferruatlı bilgi vardır. Sadece duraklama ve yıkılışa dair kaleme alınmış yapıtlar da var. Ben ilk okuduğum eserler arasında rahmetli Raif Karadağ'ın "Muhteşem İmparatorluğu Yıkanlar" ile tarihçi Yılmaz Öztuna'nın "Bir Darbenin Anatomisi" adlı eserleri hatırlıyorum. Tarihçi Ziya Nur Aksun'un hazırladığı Şehbenderzâde Filibeli Ahmed Hilmi'nin "İslam Tarihi" adlı üç ciltlik eseri de önemli bir tarih kitabı. Sina Akşin'in kaleme aldığı tarih kitaplarıyla Nihal Atsız'ın küçük ama önemli yorumları içeren "Türk Tarihinde Meseleler" adlı yapıtlarda okunmalı.
Konu konuyu açıyor.
Biz yine başa dönelim ve "Osmanlı Devleti neden yıkıldı?" sorusunu inceleyen bir kitabı ele alalım. Türk düşün adamlarından Ali Yürük, "Türkiye Neden Böyle" adlı eserinde bu konuya da değiniyor. Yürük, eserinin giriş kısmında, "İnsan Nedir?" başlığı altında "İnsanın özellikleri", 'Harplerin ve kavgaların sebepleri'ni anlatırken, "Batı kültürü", "batılılaşmak nedir?", "Neden İslam ülkeleri geridir?" gibi soruları yöneltip yanıtını da kendisi veriyor.
Ali Yürük sonra, "Osmanlı Neden Yıkıldı" sorusunu ise "Ailenin bozulması", "istihbarat", "şehzadelerin öldürülmeleri", "iktisadi sebepler", "Emanetin ehline verilmeyişi", "Satılmalar", "Dönme devşirme teşkilatı" gibi başlıklar altında inceliyor.
DÜŞMANA GÜVENMEK...
Ali Yürük yapıtında, tarihimizde düşmana güvenen, kendi insanına ve devletine sırt çeviren insanların düştükleri zelil duruma da "Satılmalar" başlığı altında değiniyor.
Hiçbir devletin bizim kaşımıza, kara gözümüze aşık olmadığını belirten Yürük, şöyle diyor: "Dünya tarihindeki şu gerçek henüz yıkılmamıştır: Hiçbir devlet, başka bir devletin menfaatini kendi menfaatinden üstün tutmaz. Eğer maddeyi her şeyden üstün kabul eden Batılıların sizi kullanarak kazanacakları büyük menfaatleri yoksa, niye seni satın alıp beslesin? Ruslar, kullanmayacakları eşeğe niye torba taksınlar?"
Yürük, burada Şerif Hüseyin, aslen Fransız olan Kumbaracı Ahmet Paşa, Mustafa Reşit Paşa, Vehhabilerin reisi Abdülaziz oğlu Suud, Mithat Paşa, Hüseyin Avni Paşa'dan bahsediyor.
*
Ali Yürük, 1940 yılında Afyon Emirdağ da doğdu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini bitirdikten sonra İstanbul Şehir Tiyatrolarında oyuncu olarak çalıştı. "Türkmen Düğünü (oyun)", "Türkiye'de Tiyatro Kavgası", "Türkiye Neden Böyle", "Batı Masası" adlı inceleme ve deneme kitapları vardır. "Çatallı Köy" adlı oyunu televizyon dizisi oldu ve Roma Üniversitesi Türkoloji Profesörü Anna Masala tarafından İtalyancaya çevrildi. Bilindiği gibi 1934'te Roma'da dünyaya gelen Anna Masala, Türk edebiyatı ve şiirleri üzerine çok sayıda kitap kaleme alan bir aydın. Roma Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü'nde Türkçe öğretmenliği yapmıştır.
