Kronolojik çalışmaları çok severim. Bugün köşemizde Azerbaycan'ın yakın tarihiyle ilgili çok kısa bir kronoloji hazırladım. Bilindiği gibi kronoloji, "olayların tarihsel sıralanmasıyla ilgili olup tarih bilimiyle yakından ilgili" bilim dalıdır.
*
1813- Çarlık Rusyası, İran'la 'Gülistan' antlaşmasını imzaladı. Böylece Azerbaycan ikiye bölündü.
24 Nisan 1915- Ermeniler, bu günü 'Ermeni soykırımı'nın başlangıcı olarak kabul etti. Birçok ülkede her yıl Türkler ve Türkiye aleyhine gösteriler yapmayı gelenek haline getirdiler.
25 Ekim 1917- Lenin önderliğinde sosyalist devrim. İktidar Bolşeviklerin eline geçti ve 1922 yılında Sovyetler Birliği kuruldu. Sosyalist devlet, 1991'e kadar devam etti. Azerbaycan'da binlerce Türk sürgüne gönderildi, aydınlar katledildi.
2 Mayıs 1918- Azerbaycan bağımsızlığını ilan etti.
3 Kasım 1918'de Iğdır'da, Aras Türk hükümeti kuruldu. Hükümet reisi Emin Bey Ekremzade.
28 Nisan 1920- Bolşevikler, Ermeni Taşnak örgütünün desteğiyle Azerbaycan Cumhuriyetini devirdi.
20 Kasım 1945- Ermenistan Cumhurbaşkanı Arutyunyov, Stalin'e bir mektup yazarak Yukarı Karabağ'ın Ermenistan'a verilmesini istedi.
Kasım 1987- Ermeniler, Batı Azerbaycan'da Türklere karşı baskı ve zulmü artırdı.
1989 yılında "Azatlık" gazetesi, Ganimet Zahid öncülüğünde yayın hayatına girdi.
Aralık 1991- İran, Azerbaycan Türk devletini tanıdı.
Ocak 1992- İran, Azerbaycan'ın başknti Bakü'de büyükelçilik açtı.
26 Şubat 1992- Ermeniler, Hocalı'da katliam yaptı. 25 Şubat gecesi saldırıya geçen Ermeniler resmi açıklamalara göre kadın erkek demeden 613 kişiyi öldürdü.
15 Mart 1992- Azerbaycan ve Ermenistan, İran'ın arabulucu olmasıyla ateşkes memorandumu imzaladı.
22 Ağustos 2000- Azerbaycan Türklerinin liderlerinden Ebulfez Elçibey Ankara'da uçmağa vardı. Elçibey, Bakü'de toprağa verildi.
22 Eylül 2020'de Ermeni askerler Tovuz'a saldırdı.
27 Eylül 2020- Azerbaycan ordusu harekat başlattı. Üç bin 500 metre yükseklikteki Murov dağı zirvesi Azerbaycan ordusunun eline geçti.
10 Aralık 2020- Dağlık Karabağ'da Ermenistan ordusunu bozguna uğratıp işgal altındaki topraklarını 44 gün süren savaşta özgürlüğüne kavuşturan Azerbaycan zaferini kutladı. Bakü'deki Azadlık meydanında düzenlenen kutlamada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Bolu Komando Tugayı'ndan birlikler de yer aldı.
30 Haziran 2021- Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Ermenistan'a sınır hattının belirlenmesi konusunda ikili görüşmelere başlamayı önerdiklerini, bu konuda Erivan yönetiminden olumlu tepki beklediklerini söyledi.
2 Temmuz 2021- Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Ermenistan'ın bir zamanlar işgal altında tuttuğu Azerbaycan topraklarına ciddi ekolojik zarar verdiğini; 54 bin 300 hektar ormanlık alanı yok ettiğini bildirdi.
5 Kasım 2021- Erzurum'da, Azerbaycan Zafer Günü kutlamaları kapsamında Karabağ'ın işgalden kurtarılmasının birinci yıl dönümü dolayısıyla "Karabağ Zaferi" fotoğraf sergisi açıldı. Yakutiye ilçesindeki tarihi Lalapaşa Medresesi'nde Valilik, Büyükşehir Belediyesi, Atatürk ve Erzurum Teknik üniversitelerinin iş birliğinde açılan sergide, Karabağ'ı Ermenistan işgalinden kurtarmak için verilen mücadeleye ilişkin fotoğraflar yer alıyor.
5 Kasım 2021- Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, beraberinde kuvvet komutanları olduğu halde Azerbaycan'ın Ankara Büyükelçiliğinin 8 Kasım Zafer Günü dolayısıyla düzenlediği resepsiyona katıldı. Akar, şöyle konuştu: "Azerbaycanlı kardeşlerimiz 'yeter artık' diyerek 44 günde büyük bir zafere ulaştılar ve öz topraklarını Ermenistan işgalinden kurtardılar. Bunun sonunda Türk'ün gücünü bütün dünyaya gösterdiler. Azerbaycan kimmiş, Türk kimmiş bunu herkes gördü." dedi.
