Türk dili üzerine yapılan çalışmalar her Türk gibi bizi de sevindirmektedir. Geçen günlerde UNESCO Türkiye Millî Komisyonu, Pamukkale Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi Altay Toplulukları Dil ve Kültürleri Uygulama ve Araştırma Merkezi (Altay Dilmer) ile Avrasya Yazarlar Birliği'nin iş birliğiyle düzenlenen Uluslararası Türk Dili Günü Sempozyumu bu alanda yapılan etkinliklerden biri oldu.
Sempozyuma ev sahipliği yapan Pamukkale Üniversitesi Altay Dilmer Müdürü Prof. Dr. Nergis Biray, açılış konuşmasında sözlerine Türk fikir adamlarından İsmail Gaspıralı'nın "dilde, fikirde, işte birlik" sözleriyle başladı. Milli kimlik ve bağımsızlığın önemine değindi, Türk ulusunun bağımsızlığa çok önem verdiğini belirtti. Nergis Biray, "Atalarımızın geçmişte taşlara kazıdıklarını bugün zihinlere kazımak için çabaladıklarına" dikkat çekti. Biray'ın bu sözlerinden çok mutlu olduk. Çünkü, bir yurtsever olarak Türklük alanında yapılan her türlü çalışmayı sevinçle karşılıyoruz. Gaspıralı'dan söz açılınca akla Tercüman gazetesi gelir. Biz de kısaca bahsedelim.
Tercüman Gazetesi
Gaspıralı'nın çabalarıyla Kırım'da Türk dünyasına hitap eden Türkçe-Rusça çıkan yayın organıdır. Kırım Bahçesaraylı olan Gaspıralı, 1883 yılında Türkçe kısmı Rusçaya çevrilmek şartıyla 'Tercüman-ı Ahval-i Zaman' için izin aldı. İlk nüshası 10 Nisan 1883'te okurla buluştu. Gazetenin etkisi giderek büyürken, Kafkasya, Kazan, Sibirya, Çin, İran, Türkistan ve Mısır'da satıldı. İstanbul'da takip edildi. Türk-İslam dünyasının sorunlarına sayfalarda yer verdi. Bu da aynı zamanda Dilde birlik fikrinin yeşermesi için ilk adım oldu.
*
Şimdi yine sempozyuma dönelim. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz da Türk dilinin Birleşmiş Milletler nezdinde uluslararası bir dil olarak kabul edilmesi ve Türk dilinin daha görünür bir dil olmasını sağlama yolunda kültürlerin birbirlerine yaklaşması için çalışmaların sürdürüleceğini ifade etti. Oğuz, Uluslararası Türk Dili Günü konusunda Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan Milli Komisyonlarının yaptığı çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Sempozyumda daha sonra Doç. Dr. Yakup Ömeroğlu, Prof. Dr. Nabi Avcı, Prof. Dr. Ahmet Kutluhan, Prof. Dr. Mustafa İsen, Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun, Prof. Dr. Ahmet Buran, Prof. Dr. Cengiz Alyılmaz, Prof. Dr. Konuralp Ercilasun, Prof. Dr. Ali Akar, Prof. Dr. Fatih Kirişçioğlu, Doç. Dr. Sinan Güzel, Doç. Dr. Gülsine Uzun yaptıkları konuşmalarda, Türk dili, Türk dilinin gelişmesi, bundan sonra neler yapılması gerektiği konusunda bilgi verdiler.
*
Sempozyum sonunda 15 Aralık tarihi "Uluslararası Türk Dil Günü" ilân edildi. Sempozyumu seçkin bir davetli topluluğunun takip ettiğini gördük. Akademisyenler, yazarlar, üniversite gençliği oradaydı.
Esen kalın.
