Millî edebiyat denince akla gelen en önemli isimlerden biri kuşkusuz Halide Edip Adıvar’dır. Romanlarında öncü bir yazar olarak ortaya çıkar.
Romanlarında eğitimli kadının toplumdaki yerini aramış, çocuk eğitimi üzerinde durmuş, bunun yanı sıra aşk konularını da işlemiş bir yazardır. Halide Edip’i diğer romancılardan ayıran en önemli özelliklerinden biri de Millî Mücadele’ye katılmış olmasıdır. Millî Mücadele yıllarının anlatırken, karakterlerinin içinde yaşadığı toplumla birlikte ele almıştır.
Halide Edip Adıvar, Millî Mücadele’nin Halide Onbaşı’sı 1884 yılında doğmuştur. 2. Meşrutiyet ve Cumhuriyet Dönemi'nde roman, hikâye, anı, tiyatro ve şiir gibi türlerde birçok eser yazmış eğitimci, aktivist ve siyasetçidir.
Halide Edip Adıvar'ın yaşamı mücadeleler ve başarılarla geçmiştir. Babası tarafından küçük yaştan İngiliz eğitimine uygun olarak büyütülen Halide Edip, beş yaşında özel hocalardan dersler almaya başlamıştır. Üsküdar Amerikan Kız Koleji'nden mezun olmuş ve Rıza Tevfik, Salih Zeki gibi döneminin önemli ilim adamlarından özel dersler almıştır.
Halide Edib Adıvar, özgüveni yüksek ve girişken bir kadındır. Yazarlığının yanı sıra birçok başka işle uğraşmıştır. Darülmuallimat'ta pedagoji hocalığı yapmış, Teali-i Nisvan Cemiyeti'ni kurmuştur. Türkçülük faaliyetlerine de katılan Halide Edib, 1918 yılında Dârülfünun Edebiyat Fakültesi’ne Batı edebiyatı hocası olarak atanmıştır. Yurt dışında birçok yerde birçok konferans vermiştir. Halide Edib Adıvar, 1940 yılında profesör ünvanını almış ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde İngiliz Dili ve Edebiyatı Kürsüsü’nü kurmakla görevlendirilir.
Halide Edip ve eşi Dr. Adnan Adıvar, İngilizler İstanbul'u 16 Mart 1920'de işgal ettiğinde, hakkında idam kararı verdikleri ilklerdendi.
Daha sonra Anadolu’ya geçen ve Kurtuluş Savaşı'nda Mustafa Kemal'in yanında cephede görev yapan Halide hanıma sivil olmasına rağmen onbaşı rütbesi verilir. Halide Edip savaş sırasında Mustafa Kemal'in öncülük ettiği Türk'ün sesinin dünyaya duyuracak olan Anadolu Ajansı'nı Yunus Nadi ile birlikte birlikte kurulmasını sağlayarak gazetecilik de yapmıştır.
Halide Edib, edebiyatımızda Kurtuluş Savaşı üzerine yazılan ilk roman olan Ateşten Gömlek'te(1922) İzmir'in işgali sırasında kocası ve çocuğu düşman tarafından öldürülen Ayşe'nin öyküsünü dile getirir. Daha sonra yazdığı Vurun Kahpeye(1923) romanında idealist İstanbullu öğretmen Aliye'nin Anadolu'da bir kasabaya gidişi ve bölgede Millî Mücadele düşüncesine destek faaliyetleri aktarılır. Halide Edip her iki romanında da millî mücadeleye destek veren kadınlarımızın öykülerini dile getirir.
Halide Edib Adıvar, 1964 yılında böbrek yetmezliği nedeniyle vefat ettiğinde 80 yaşındadır.
