Çin’in Vuhan kentinde 2019’un sonlarında muhtemelen kasım aralık aylarında başlayan ve dünya genelinde üç milyona yakın bulaş ve iki yüz bine yakın insanın hayatına mal olan yeni tip Koronavirüs Covid-19, anne adaylarını da psikolojik anlamda negatif etkiliyor. Böyle olunca da kadınlar için oldukça hassas bir dönem olan hamilelikte anne adayları bebeğin virüs kapmasından endişe duyarak stres altına girmekte. Hekimler bu süreçte gebelerin rutin muayenelerini aksatmamaları gerektiğinin önemli olduğunu söylüyorlar.
Bilindiği gibi yeni tip Koronavirüs Covid-19; ateş, öksürük ve nefes darlığı gibi belirtilerle kendini göstermekte. Dünyada virüse karşı herhangi bir aşının henüz geliştirilmemiş olması nedeniyle insan hayatını tehdit eden Covid-19’dan korunmak oldukça önemli. Anne adaylarının psikolojik olarak olumsuz etkilendiği pandemi süreci, gebelerde kaygı ve strese yol açıyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Yusuf Olgaç da, anne adaylarının bağışıklığını yüksek tutmasını, stres ve kaygıdan uzak durması gerektiğini belirterek bazı önerilerde bulundu:
Rutin kontroller aksatılmamalı: Covid-19 pandemi sürecinde anne adaylarını en çok tedirgin eden faktörlerden biri rutin gebelik kontrolleri. Bu süreçte kontrole gitmeye çekinen ve kontrollerini ertelemek isteyen anne adaylarının takiplerini aksatmaması gerekir. Gebelikte de en az KOVID-19 kadar önemli hastalıklar ortaya çıkabileceği akıldan çıkartılmamalıdır. Bu hastalığı insanlar yüzde 80 oranla belirti olmadan geçiriyor ve bu grubun en önemli ortak özelliği güçlü bağışıklık sistemi. Yani temelde virüsü ilaçlar değil kişinin bağışıklığı yeniyor. Bu nedenle düzenli uyunmalı, beslenmeye dikkat edilmeli ve mutlaka ev içerisinde de olsa spor yapılmalı. Bağışıklık sisteminin düşmanı stres ve kaygıdır. Özellikle gebelerin kendileri ve bebekleri için gereksiz kaygılardan kurtularak hastalığa karşı kendilerini korumaları ve stresten uzak durmaları gerekiyor.
Covid-19 enfeksiyonu gebelerde daha ağır seyretmiyor: Gebelerin vücudunda özellikle akciğer kapasitesinde azalma ve kalbin iş yükünün artışı dolayısıyla fizyolojik bir değişim meydana gelir. Bu nedenle her türlü solunum enfeksiyonları gebelerde daha ağır seyredebilir. Ancak virüse yakalanmış bir anne adayında gebenin kronik bir hastalığı olmadığı sürece KOVID-19 enfeksiyonu kendi yaş grubuna oranla daha şiddetli seyretmez. Şu an hastanelerde tedavi için kullanılan ilaçlar gebelerde önceden de sıtma ve romatolojik hastalıkların tedavisinde kullandığımız ilaçlar olduğundan dolayı, bu ilaçlar C kategorisinde olup bebeğe etki etmez
Enfekte gebelerle ilgili raporlanmış iki vaka var: Covid-19 saptanan dokuz gebenin sonuçlarının paylaşıldığı ilk bildiride klinik bulgular gebe olmayanlarla benzerdi. İkinci seride yine Covid-19 pozitif olan dokuz gebe vardı. Bunların altısında annede gelişen solunum sıkıntısı sebebiyle bebekler erken doğdu. Her iki grupta da anne ölümü olmadı ve bebeklerde virüse rastlanmadı. Burada da esas risk faktörü gebelik değil eşlik eden diğer hastalıklardır.
Virüs nedeniyle sezaryene yönelmemeli: Dünya Sağlık Örgütü’nün pandemi nedeniyle sezaryen yapmak gibi bir önerisi bulunmamakta. Aksine gerek solunum fizyolojisini daha az etkilemesi, gerek anne-bebek sağlığına olumlu etkileri ve hastanede kalış süresinin daha az olması nedeni ile başka tıbbi bir gerekçe olmadıkça normal doğumun tercih edilmesinin önemini göz ardı etmeyin.
