Noktalı Virgül (;)
1. Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için konur: Erkek çocuklara Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara ise İnci, Çiçek, Gönül, Yonca adları verilir.
Türkiye, İngiltere, Azerbaycan; Ankara, Londra, Bakü.
2. Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur: Sevinçten, heyecandan içim içime sığmıyor; bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum.
At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır. (Atasözü)
3. İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneden sonra noktalı virgül konabilir:
Yeni usul şiirimiz; zevksiz, köksüz, acemice görünüyordu. (Yahya Kemal Beyatlı) (tdk.org.tr)
BUNLAR DA KISA KISA
* Hıncal Uluç, Sabah, 11.03.2006: "Bebeğin kalp atımı ve vücut ısısı normale döndü."
Hıncal Uluç da "ısı" ile "sıcaklık" arasındaki farkı bilemez ise..
Isı: Bir cismin uzamasına, genleşmesine, buharlaşmasına, erimesine, sıcaklığının artmasına yol açan fiziksel enerji.
* Birgün, 12.07.2008: "19 Temmuzda İsviçre'nin Cenova kentinde 'İran'ın nükleer programı' ile ilgili olarak bir araya gelecek.", "Saeded Jalili'nin 19 Temmuzda Cenova'ya 'nükleer paketi' konuşmak üzere gideceğini doğruladı."
"Cenova" İsviçre'de değil, İtalya'dadır. "Reuters"ten gelen haberi (Geneve'yi Cenova yaparak!) doğru dürüst tercüme etmeden sütunlarınıza taşırsanız, olacağı budur!
* Ali Eyüboğlu, Milliyet, 09.11.2012: "Twenty Century Fox'un Başkanı Daryik F. Zanuch 1944'te, "Televizyon en genç altı aya kadar piyasadan silinecektir.'"
1. yanlış: Yapımcı firmanın adı, Twenty Century Fox değil, "Twentieth Century Fox"tur.
2. yanlış: Fox'un Başkanının adı Daryill F. Zanuck'tur.
* İpek Çalışlar, Latife Hanım, Doğan kitap, s. 46: "Belediyeyi bağımsız bir kurum gibi yönetmeyi sürdüren Başkan Muammer bey görevden alındı ve Vilayet İdare Meclisi'nce yargılanması kararlaştırıldı."
Yargılayacak olan Vilayet İdare Meclisi olmadığına göre cümlenin "... ve Vilayet İdare Meclisi'nce de yargılanması için gerekli izin verildi." şeklinde olması gerekir!
* Mevlüt Tezel, Sabah, 25.02.2021: "Öyle bir beklenti oluştu ki, Mart ayında..."
Ay adlarının özel isim olmadığını dün yazdık. Mevlüt Tezel'e laf anlatmak, hecin devesiyle dans etmekten zor.
Ne diyelim, "Sokma akıl dokuz adım" diyelim mi?
