Arap harfleriyle yazıp okurken pek sorun olmayan bu konuda, yeni Türk harflerine geçerken yazımı ve sesletimi sağlayacak bir işarete gerek duyulmuş. 1928 yılında yayımlanan İmla Lugati'ne baktığımızda, eserin ön sözünde, meselenin çözümü gelecek yıllardaki gelişmelere bırakılmıştır. Örnek olarak bugün iki şekilde yazım kılavuzlarında yer alan ve farklı anlamlardaki vâkıf, vakıf (-kfı) kelimeleri 1928 tarihli İmla Lugati'nde yalnızca vâkıf olarak geçer. Bununla birlikte hecesi uzun olan kelimeler 1928 tarihli İmla Lugati'nde düzeltme işaretiyle gösterilmiş ve bu işarete o tarihlerde ayırt etme ve inceltme işareti adı verilmiştir (XII. s.). O tarihten itibaren giderek uzun hecelere düzeltme işareti koymakta tasarrufa gidilmiş. Düzeltme işareti teriminin ise 1950'li yıllarda kullanıldığını görüyoruz. Yıllarca bir terimde birleşmedik. Külah, şapka, inceltme, uzatma, inceltme imi, uzatma imi gibi terimler kullanıldı. Bir terimde birleşemediğimize bakıp denebilir ki gelecekte işler daha karmaşık hâle girecektir. Devam Edecek (Prof. Dr. Hamza Zülfikar, Türk Dili)
BUNLAR DA KISA KISA
* Hıncal Uluç, Sabah, 18.08.2020: "Almanlar'ın nasıl durdurduklarını hissediyorsunuz."
Kural: "Çokluk eklerinden sonra gelen ekler kesme imi ile ayrılmaz!" Hıncal Uluç'u bu kaçıncı uyarışımız, sayısını biz de unuttuk!
* Abdullah Çiftçi, CNN Türk, 28.08.2020/21.41-23.32: - Raakibi - Bölgedeeki - Polonya'daaki - Kaliningrad'daaki - Fransa'daaki Sayın Çiftçi en kısa zamanda diksiyon dersleri almalıdır. Öğrenmenin yaşı yoktur. Ben bu yaşta (80) hâlâ öğrenmeye çalışıyorum.
* Ersoy Dede, Twitter, 05.09.2020: "Varolsunlar. Rabbim şifa versin.." - Varolsunlar yanlış, var olsunlar doğru. - Rabbim yanlış, Rabb'im doğru var olmak: sağ olmak, yaşamak. (TDK) Topluma örnek olacak kişiler kurallara uymalıdır!, Takipçisi olacağız!
* Hıncal Uluç, Sabah, 26.08.2020: "Gol pozisyonlarında en aptal vuruşları yapan Neymar." Vuruşlar "aptal" (sıfat) olmaz "aptalca" (zarf) olur. Gel de bunu inatçı ve kural tanımaz Hıncal uluç'a anlat bakalım!
* Gülçin Şeyhbızınlı, TRT Radro 1, 23.08.2020/7.30: - Etnik çalış çalışmalara - divan divan kurulu - Lizbon'da Lizbon'da karşı karşıya - Aa adana TRT spikeri 7.00 haberinde de tekledi! Hazırlanmadan mikrofon karşısına çıktığı kesin!
* Hıncal Uluç, Sabah, 04.09.2020: "'Anastas mum satsana' polindromunu bilmeyen yoktur. Polindrom.. Yani tersten de okusanız ayni. Latincede, dünyanın en eski polindromlarından biri var.. "Palindrom" kelimesini yazamayan köşe yazarı. Ömründe Yağmur Atsız'ı okumamış ki...
* Müge Anlı, bildiğiniz gibi: - Bir tane çocuk - İki tane çocuk - Beş tane çocuk (atv, 27.08.2020/10.40) İnsanlardan taneyle bahsedilmez. sunucumuz 13 senedir hiçbir gelişme göstermiyor. Cehalet bu kadar yakışıyor haspaya!
* Meryem Aybike Sinan, Türkiye, 24.08.2020: "Hem batı hem Türk kültürüne vâkıf..." "Güneşin battığı yöndeki ülkeler bölgesi, Garp, Doğu karşıtı" anlamındaki kelime "Batı" şeklinde yazılır!
* Fadime Özkan, Star, 25.08.2020: "Geçen yıl Eylülden Mart'a 6 ay okula gidebilmiş..." Gün, ay ve mevsim adları özel değildir. Kelimelerin, küçük harfle başlaması gerekir ve kesme imine ihtiyaç yoktur.
