Göğsün arkasında yanma, boğazda gıcık, yediklerin ağza geri gelmesi gibi şikayetlerle ortaya çıkan ve her 5 kişiden 1'inde görülen reflü rahatsızlığı alınan önlemlerle engellenebiliyor. Ancak ihmal edilip uzun yıllar tedavi edilmeyen reflü, Barrett Özofagus hastalığı hatta yemek borusu kanseri gibi çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Memorial Ataşehir ve Şişli Hastaneleri Göğüs Cerrahisi Bölümü'nden Prof. Dr. Hasan Batırel, reflü nedenleri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Hastalığın uzmanından Reflü ile ilgili bilmemiz gereken her şey:
Bu belirtilere dikkat!: Yemekleri öğütmek için mide içerisinde çok kuvvetli bir asit salgılanır. Mide yüzeyini döşeyen hücrelerin yapısı bu asidin oluşturacağı tahribata karşı dayanıklıdır. Bu asit sayesinde sindirilen yiyeceklerin mideden yemek borusuna geri gelmemesi için midenin yemek borusuna bağlandığı yerde bir kas kapakçığı bulunur. Bu kapakçık sisteminde zayıflık veya karınla göğüs boşluğu arasındaki diyafram kasında yemek borusunun geçtiği tünelde bir genişlik, yani fıtık varsa bu hastalarda mide asiti yemek borusuna kaçarak reflü şikayetlerine neden olabilir.
Reflü; göğsün arkasında iki kürek kemiği arasında veya önde kalbin arkasında yanma, boğazda gıcık oluşması, kalpte sıkışma hissi yediklerin ağza gelmesi gibi belirtilerle ortaya çıkabilmektedir.
Reflü kansere neden olur mu?: Halk arasında çok sık görülen reflü ile ilgili merak edilen konuların başında kansere neden olup olmadığı sorusu geliyor. Reflü doğrudan kansere neden olmamakla birlikte tedavi edilmeyen reflünün yol açtığı Barrett Özofagus hastalığı kansere yol açabilir. Reflü tedavi edilmezse yemek borusu, mideden kaçak yapan aside maruz kalır. Uzun yıllar mide asidi yüzünden yanan yemek borusunun yüzeyini kaplayan hücreler, tahribatı azaltabilmek için mide asidine dayanıklı hücrelere benzemeye başlayabilir. Yaşanan bu mutasyon sonucu Barrett Özofagusu denilen rahatsızlık ortaya çıkabilmektedir. Yemek borusunda kısalma veya mide fıtıkları ile birlikte görülebilen Barrett özofagusu hastalarında ise yemek borusu kanseri görülme ihtimali normal kişilere göre çok daha yüksektir. Daha ciddi sağlık sorunlarına yol açmaması için reflüye zamanında müdahale edilmesi hayati önem taşır. Barett Özofagus hastalarının da yıllık endoskopik kontrollerini ihmal ettirmemeleri gerekir.
Türkiye'de reflü görülme oranları Batı ülkeleriyle aynı oranda olup yüzde 20-25 oranında gerçekleşiyor. Her reflü şikayeti olan birey ileride Barrett Özofagusu olmamakla beraber, her Barrett Özofagusu olan kişi de yemek borusu kanserine yakalanıyor. Ancak bu hastalıklara çok dikkat edilmesi gerekiyor. Reflü rahatsızlıklarının büyük bir çoğunluğu engellenebilir nedenlerden oluşuyor.
Sigara, alkol tüketiminden uzak durmak, çok hızlı yemek yememek, Fast food gıdalardan uzak durmak, kilo kontrolünü sağlamak bağırsak hareketlerinin yavaşlığına yani kabızlığa karşı önlem almak, stres kontrolünü sağlamak reflüye karşı alınabilecek önlemlerdir.
Hamilelik döneminde reflü şikayetlerinin arttığı bilindiği için bu dönemde daha dikkatli olunması gerekmektedir. Bunların dışında anatomik sorunlar, mide fıtığı gibi rahatsızlıklar reflüye neden olabilmektedir.
Cerrahi yönteme ne zaman başvuruluyor?: Alınacak önlemlerle yaşanan reflü şikayetlerinin büyük bir çoğunluğunun önüne geçilebiliyor. Önlemlere rağmen şikayetlerin geçmediği durumlarda endoskopik kontroller sonrası ilaçlar kullanılabilir. İlaçla geçmeyen reflü şikayetlerinde, Barrett Özofagusu oluşumu riskine karşı hücresel değişikliklerin olup olmadığı belirli aralıklarla kontrol edilmelidir. Reflü tedavisinde cerrahi yöntemler nadir olarak tercih edilmektedir. Reflü şikayeti ile birlikte ciddi anatomik sorunlar varsa (büyük bir mide fıtığı) veya uzun dönem ilaç kullanılması gereken, ilaca dirençli hale gelinen durumlarda ilacın yan etkilerinden korunmak için cerrahi seçenek tercih edilmektedir.
