Toplumda bazı kişilerde hastalıklar hafif ve geçici, bazı hastalıklar şiddetli, bazı hastalıklar ise uzun süre devam ediyor. Kişinin nefes alışverişini fark etmesi, solunumun zorlaşması ve güçlükle nefes alıp vermesi, 'dispne', toplumdaki bilinen adıyla 'nefes darlığı' olarak tanımlanıyor. Uzmanlara göre

nefes darlığına yol açan problemler şöyle:

Astım

Astımda nefes darlığı ataklar şeklinde ortaya çıkıyor. Astımı olan hasta çeşitli alerjen ve tetikleyici faktörlerle karşılaştığında; hava yollarında daralma, nefes darlığı ve hışıltılı solunum oluşuyor. Hastanın ataklar dışında solunumu tamamen normal olabiliyor.

KOAH (Kronik tıkayıcı akciğer hastalığı)

Genellikle sigara içen kişilerde görülen, hava yollarında daralma ve nefes darlığıyla karakterize bir hastalık. KOAH'ta nefes darlığı ilerleyici özellik sergiliyor ve zamanla giderek kötüleşiyor. Nefes darlığının geri dönüşümü olmuyor. Akciğer enfeksiyonları ve ataklar hastalığın ağırlaşmasına yol açıyor.

Kovıd-19 enfeksiyonu

Kovid-19 son bir yıldır tüm dünyada en sık görülen hastalıklardan biridir. Belirtileri ise ateş, öksürük ve yorgunluktur. Özellikle akciğerlerin etkilendiği durumlarda nefes darlığı ortaya çıkabiliyor. Nefes darlığı hastalığın ciddiyetini göstermesi açısından önemli bir bulgudur. Dolayısıyla nefes darlığı yakınması olan Kovid-19 hastalarının zaman kaybetmeden doktora başvurmaları gerekiyor.

Anafilaksi

Anafilaksi ciddi, yaşamı tehdit eden alerjik bir reaksiyon olarak tanımlanıyor. Yer fıstığı veya arı sokması gibi alerjik olduğumuz bir etkene maruz kaldıktan sonra saniyeler veya dakikalar içinde ortaya çıkan nefes darlığı acil müdahale gerektiriyor.

Kalp yetmezliği

Kalp kasının gerektiği gibi kasılamadığı durumlarda kalp yetmezliği gelişir. Kalp yetmezliği uzun süre sinsi bir seyir gösterebildiği gibi, aniden de ortaya çıkabiliyor. Hastalar düz yattıklarında, merdiven-yokuş çıkarken veya efor sırasında nefes darlığının arttığından yakınır, iki veya daha fazla yastıkla uyumayı tercih ederler.

Obezite

Obezite ya da halk arasında bilinen adıyla şişmanlık, vücutta fazla miktarda yağ birikmesi sonucu ortaya çıkar. Obezite, kalp hastalığı, diyabet ve akciğer hastalığı gibi birçok sağlık problemine neden olabilir. Çok fazla kilolu olmak akciğerlerimizi zorlayarak nefes almayı güçleştirebiliyor. Bazı kilolu hastalar yanlışlıkla astım tanısı alıyor, yıllarca nefes açıcı ilaç kullanıyorlar. Kilo verdiklerinde nefes darlığı düzeliyor, ilaç kullanma ihtiyacı kalmıyor.

Panik atak

Ara sıra anksiyete yaşamak olağan bir durum. Ancak anksiyete bozukluğu olan kişilerde; günlük hayatta rastlanılan durumlara karşı korku ve sürekli devam eden bir endişe hali söz konusu oluyor.

Kansızlık (Anemi)

Dokulara oksijen taşımak için gerekli sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin yetersiz oluşu kansızlık (anemi) olarak tanımlanıyor. Nefes darlığı en sık görülen belirtilerinden birini oluşturuyor. Hastalarda ayrıca yorgunluk, ciltte solukluk ve kalp atışlarında düzensizlik gibi şikâyetler gelişebiliyor. Nefes darlığı olan hastalarda mutlaka kan sayımı yapılarak aneminin araştırılması gerekiyor. 

Akciğer embolisi

Akciğer embolisi ciddi ve hayatı tehdit eden, acil müdahale gerektiren bir tablo. Akciğer atardamarının ani tıkanması sonucu oluşuyor. Bu tıkanma genellikle bacaktaki bir toplardamardan akciğere gelen kan pıhtısı nedeniyle gelişiyor. Aniden başlayan nefes darlığı, batıcı göğüs ağrısı, çarpıntı, kan tükürme, bacaklarda şişlik ve ağrı gibi belirtilerle kendini belli ediyor.

Akciğer fibrozisi (Akciğer sertleşmesi)

Akciğerlerdeki küçük hava keselerinin duvarlarının kalınlaşıp, sertleşmesi sonucu oluşuyor. Bu tabloda akciğerler vücudun oksijen ihtiyacını karşılayamaz hale geliyor. Belirtileri ise kuru ve inatçı öksürükle nefes darlığı oluyor.