Zaman zaman farkında olmadan birileri tarafından manipüle ediliriz. Bunu o anda yapılırken anlayan insan çok azdır. Genellikle iş işten geçtikten sonra anlaşılan bir durumdur. Bu manipülasyonlar bazen iş yerinde patronumuz, okulda öğretmenimiz, ilişkide sevgilimiz, ya da arkadaş çevremizde arkadaşlarımız olabilir.

Manipülasyonun Kelime Anlamı: Yönlendirme, harekete geçirme eyleme geçirme olabilir. Psikolojik manipülasyonda anlamı ise, kendi bilgilerinin dışında veya istemedikleri halde etkileme yönlendirme anlamına gelir.

NASIL YAPARLAR?

1. Önce küçük, sonra büyük talepte bulunurlar. Mesela borç önce küçük miktarda ister sonra büyük ister. Çünkü güveni sağlamak ister. Direk büyük miktar isteseydi belki siz vermeyecektiniz.

2. Önce büyük sonra küçük talepte bulunmak. Bu da diğerinin tam tersi. İstemeyeceğiniz türden bir talepte bulunuyor. Mesela müdürünüz der ki bundan sonra her hafta bu iş burada bitene kadar çalışıyorsun. İtiraz istemiyorum. Karşı çıkarsınız sinirlenirsiniz. Sonra bir anda lütfeder gibi müdürünüz "Tamam tamam bu haftasonu bu işi bitirelim diğer haftalara gerek yok der"  bir öncekine göre oldukça cazip gelen bu teklifi hemen kabul edersiniz.

Sevgilinizle ilgili bir örnek verelim. Bu hafta sonu arkadaşlarımla kampa gideceğim der. Ne işin var ne gerek var derken tartışma büyür ve sonra iptal oldu der. Ama cumartesi akşamı arkadaşlarla içmeye gideceğiz bari bunu kabul et. Bir öncekine daha masum bir teklif olduğu için hiç düşünmeden kabul edersiniz.

3. Giderek artan talepler: Bir araba almaya niyetlisiniz. Galeriye gidiyorsunuz. Elinizdeki paraya bakıyorsunuz arabaya bakıyorsunuz oldukça uygun geliyor size. Tam uydu diyorsunuz arabayı almayı düşünüyorsunuz. Galericiyle pazarlık başlıyor. Yalnız bu arabanın kliması yok. Klima isterseniz şu kadar daha. Arabanın cantları çelik değil. Şu kadar. Şu eksik bu eksik derken ilk başta 100 birim olarak ödemeyi düşündüğünüz arabanın bedeli 150 olmuş. İlk başta 150 birim olarak görseydiniz bu arabayı kabul etmeyecektiniz o anda.

4. Aşağılama ve provakasyonla manipüle etme: En çok yöntemlerden birisi bu. bir patron düşünün çalışanlarını devamlı aşağılıyor. Özellikle birbirlerinin yanında. Şimdi sana bu işi vereceğim bir dene bakalım bu işi becerebilecek misin? Bunu duyan çalışan ekstra bir özenle ve ilgiyle yapmaya çalışıyor. Ve kendini göstermek ve ısrar etmek adına ve patronuna mahçup olmamak için yapıyor bunu.

5. Özgüveni yıkma: Bir ilişkide erkek olan kadın sevgilisini çok laf sokarak iğnelerdi. Ama bunu çok aşikar yapmazdı. Mesela vitrinde bir elbise gören sevgilisine hemen  "tatlım gerçekten o elbisenin içine sığabileceğini düşünebiliyor musun?" diye söyleyerek manipüle etmeye çalışır. "Ben beğeniyorum seni ayrı ama biraz gerçekçi ol" git gide bu şekilde karşıdaki kişiyi demorize ederek "Tatlım bu yaştan sonra kim alır seni?" gibi. Biraz mantıklı ol. Sonra kadın da artık "Bu saatten sonra bana kim bakar?" demeye başlar.

6. Borçlu Çıkarma: Bir ayakkabı boyacısı yolda yürürken fırçasını düşürür. Boyacı arkasına bile bakmaz. Arkasından gelen insan boyacıya fırçayı verir. Boyacı da teşekkür etmek maksadıyla ayakkabısını boyamayı teklif eder. Büyük bir ısrarla boyacı ayakkabısını boyamaya başlar. Ama öyle şov yaparak öyle bir boyar ki karşıdaki kişi emeğinin hakkını vermek için ödemeye mecbur kalır. Bu sayede boyacı müşteri edinmiş olur. Avrupa'da Türkiye'ye ziyarete gelen turistlere de benzer davranışlarda bulunan esnaf olur.

7. Egoyu Kullanma: Duygusal manipülasyon teknikleri arasında her zaman ön plandadır. Manipülatör çeşitli yalanlarla sizin egonuzu tavan yaptırır. Bu olumlu düşünceler manipülatör lehine olumlu kararlar vermenizi sağlar. Özellikle bazı arkadaşlar vardır. Ya bu abi var ya bu abi, 10 numara bir abimizdir. Diye etrafta dolaşır. Kızım sen çok güzelsin ya, ben hep senin yanında sönük kalıyorum diye etrafınızda dolaşanlar, öyle gaz verir ki size işlerini bu şekilde rahatlıkla gördürürler.

8. Suçlu Hissettirme: Bu yöntemle karşı tarafa kendini suçlu hissettirecek şeyler yaparak karşı tarafın duygusal boşluğundan yararlanır. Devamlı hatasını bularak sürekli elinde koz toplar. Yeri geldiği zaman da bu kozları önünüze koyar. Bak senin yüzünden kafede saatlerce beklemek zorunda kaldım. Bak bu sefer bekleteceksen baştan söyle ona göre geleyim. Bir bakmışınız her yere ondan önce gidiyorsunuz. Çünkü kendinizi onu bekletirseniz suçlu hissedeceksiniz.

9. Mahrum Bırakma: İnsanları itaat ettirmek için onun sevdiği şeylerden mahrum bırakma en sık karşılaşılan manipülasyon tekniklerinden bir tanesidir. Yeri gelir maddiyat olur, yeri gelir özgürlük olur yeri gelir cinsellik olur. Bir şekilde sizi bir şeylerden mahrum bırakmaya çalışır. Böyle durumlarda karşılaşmamak ya da varsa kurtulmak için hem zihin hem de maddi olarak güçlü olmak gerekir. Çünkü birinin sizi bir şeyden mahrum bırakmakla ilgili tehdit edebilmesi için önce ona muhtaç olmak gerekir.

10. Mağduru Oynama: Aptalı oynamak mesela. Sürekli neyi yanlış yapıyorum bilmiyorum. Kadersiz insanım. Sorun değil ben alışkınım buna. Acınası durumda olanlar. Önemli değil, yürürüm. Kişi bu sayede ilgiyi üzerine çeker ve mağdurluk enerjisiyle karşı tarafa istediğini yaptırır. Bu manipülasyon tekniklerini bilinçli olarak uygulayan olduğu gibi, hayatına sağladığı etkiyi gördüğü için bilinçsizce uygulayan bir çok kişi vardır. Bunlar sadece bir kısmı. Bunun gibi daha bir çok manipülasyon teknikleri vardır.