Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Harun A. Altuntaş

Harun A. Altuntaş

Yazar

Demokratik Monarşinin kurucusu Hakoon!

11 Nisan 1940 günü Norveç'in Hitler'e boyun eğmeyen Kralı ve hükümetini yok etmek amacıyla Luftwaffe bombardıman uçakları başta Oslo olmak üzere her yana bomba yağdırdı. Haaokon ve hükümetin kaldığı kasaba, tarafsız İsveç'e sadece 25 kilometre uzaktaydı. Ancak Haakon'u asla kabullenemeyen İsveç hükümeti, sınırlarını geçerse Kral'ı "tutuklayıp hapse atacağını" bildirdi. Norveç Kralı ve bakanları karla kaplı ormana sığındılar. SS'lerin sıkı takibinden bu şekilde kurtuldular. Çok zor şartlar altında kuzeydeki dağlardan geçerek Norveç'in batı kıyısındaki Molde yönünde devam ettiler. Bölgedeki İngiliz kuvvetleri Luftwaffe bombardımanı altında sürekli geriledikçe, Kral ve ekibi Molde'deki İngiliz kruvazörü Glasgow'a alındı, buradan da bin kilometre ötedeki Troms'a taşıdı. 1 Mayıs'ta Kral Haakon; Troms'tun Norveç Hükümeti'nin geçici başkenti olduğunu ilan etti.

Artık; Haakon ve Veliaht Prens Olav, Troms'taki Malselvdalen vadisinde küçük bir orman kulübesinde ikamet etmek zorunda kalacaklardı. Bu kulübeden; Birleşik Krallık'a tahliye olana kadar kalacaklardı. Kral Haakon'a bağlı birliklerle Müttefikler'in, Mayıs ayı sonuna kadar kuzey Norveç üzerinde oldukça etkili bir gücü vardı. Durum, Fransa Savaşı'ndaki kötüleşen durum yüzünden dramatik bir şekilde değişti. Almanların Fransa'yı hızla istila etmesiyle, Müttefik Yüksek Komutanlığı, Kuzey Norveç'teki kuvvetlerin geri çekilmesi gerektiğine karar verdi. Kraliyet ailesi ve Norveç Hükümeti; 7 Haziran'da Devonshire kruvazörü ile toplam 461 yolcuyla Tromso'dan tahliye edildi.

Tahliye sırasında, Alman savaş gemileri Scharnhorst ve Gneisenau, İngiliz uçak gemisi Glorious'a saldırıp onu batırdı. Bu durum Kraliyet Donanması için bir hayli ağır kayba malolmuştu. Batan sadece uçak gemisi değildi, bin 519 İngiliz bahriyelisi ve üç savaş gemisi okyanusun karanlık sularına gömülmüştü. Bütün bunlara rağmen, Devonshire gemisi; Londra'ya güvenli bir şekilde ulaşmayı başardı. Kral Haakon ve Kabinesi, Britanya'nın başkentinde sürgünde bir Norveç Hükümeti kurdu. Hitler'e karşı direniş tüm canlılığı ile sürecekti.

Başlangıçta, Kral Haakon ve Veliaht Prens Olav, Buckingham Sarayı'nın misafiriydi. Saray, ancak savaşın şartlarının giderek ağırlaşması, sarayın da taşınması üzerine Windsor yakınlarındaki Foliejon Park'e taşınmaya neden oldu. Fakat Kral Hakoon'un resmi ikametgahı ve Norveç Hükümeti'nin sürgündeki yeri, Kensington adresindeki Norveç Elçiliğiydi. Haakon burada haftalık kabine toplantılarına katıldı. BBC Dünya Servisi'nin Norveççe yaptığı yayınlara katıldı. Bu yayınlar Haakon'un konumunu, Norveç direnişinde önemli bir ulusal sembol olarak sağlamlaştırmaya yardımcı oldu.

Buna karşılık Hitler; Josef Terboven'i, Norveç'e Reich'ın Temsilcisi olarak atadı. Hitler'in emriyle Terboven, Kralı tahttan indirmesi için zorlamaya çalıştı. Storting (Meclis), anayasal ilkeleri gerekçe göstererek bu teklifi reddetti. Bunun üzerine Berlin, bir ültimatom vererek; "Alman toplama kamplarında askerlik çağındaki tüm Norveçlileri cepheye sürmek" ile tehdit etti. Bu tehdit üzerine Storting temsilcileri 27 Haziran'da hükümdara bir mektup yazarak ondan tahttan çekilmesini istedi. Kral Storting'in baskı altında hareket ettiğini söyleyerek, bunu reddetti. Bunu da BBC radyosunda açıkladı. Ardından Terboven; "Kraliyet ailesinin geri dönme haklarının ellerinden alındığını" ve demokrasinin temeli olan siyasi partilerin feshedildiğini açıkladı.

Norveç'in Alman kontrolü altındaki beş yılı boyunca, birçok Norveçli Haakon'un sembolleri ve tuğrasını taşıyan madeni paralarla rozetleri gizli de olsa üzerinde taşıdı. Savaşın sona ermesinden sonra, Haakon ve Norveç kraliyet ailesi Norfolk kruvazörüyle büyük sevgi gösterileri arasında Norveç'e döndü. Artık Hakoon bir halk kahramanıydı.

Kral Haakon, 1955'in Temmuz ayında Bygdoy'daki Kraliyet ikametgahının banyosunda düştüğünde 83'üncü doğum gününden sadece bir ay önceydi. Düşme nedeniyle; uyluk kemiği kırıldı. Ancak Kral tekerlekli sandalye ile de olsa görevine devam etti. Aktif bir yaşama sahip olan Hakoon'un bu çaresizliği onu depresyona soktu. Kral'ın hareket kabiliyetini kaybetmesi ve sağlığı 1957 yazında daha da kötüleşti. Bunun üzerine Veliaht Prens Olav, törenlerde babasını temsil etmeye ve devlet işlerinde daha aktif bir rol üstlenmeye başladı. 21 Eylül 1957'de Norveç'in başkenti Oslo'daki Kraliyet Sarayı Royal Palace'da 85 yaşında gözlerini yumana kadar tahtında oturdu.

Vefat ettikten sonra bile sadece Norveç'te değil, hemen hemen tüm dünyada adı ve ünü dilden dile dolaşıyordu. Doğu Antarktika'daki denize Kral Haakon adı verildi. Amerika'nın Güney Dakota eyaletindeki bir ilçeye de Haakon adı verilmesi kararlaştırıldı. Artık pekçok yer onun adını taşıyordu. Tabutuna yüzden fazla madalya konulmuştu. 1990 yılında Shipwrecked adında filmi yapıldı. ABD yapımı filimde Gabriel Byrne, Kjell Stormoen, Bjorn Sundquist, Stian Smestad ve Trond Peter Stamso Munch başrolü paylaşırken, yapımcılığı John M. Jacobsen, Erik Disch, Selwyn Remington ile Nigel Wooll üstlendi. Böylece "Demokratik Monarşinin Kurucusu" Haakon'un hayatı ölümsüzleştirildi.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları