Bağlaç olan ne ... ne ...'nin yazılışı
Derse devam...
Bu bağlacın kullanıldığı cümlelerde fiil olumlu olmalıdır: Ne Fransa'da ne de Almanya'da aradığını bulabilmişti.
Onlar ne arsız ne yılışkan ve yırtık gülmelidirler; ne de somurtmalıdırlar.
(Refik Halit Karay)
Ne ziraat ne ticaret için kâfi nüfus kaldı.
(Falih Rıfkı Atay) (Türk Dil Kurumu)
***
BUNLAR DA KISA KISA
+++++++++++++++
Mahmut Ahmet Bolat, Fikirname, Ocak 2019: "Bizim memleketimiz yağma, talan tecavüz vaaz etmez"
Yazar "vazetmek" (koymak) ile "vaaz etmek" (cami, mescit vb. yerlerde dinî konuşma yapmak) arasındaki farkı bilmiyor.
Ne diyelim?
El insaf diyelim mi?
* Zoraki müstafi başkan Melih Gökçek bermutat incisini dökmüş: "ANFA DA DAHA ÖNCELERİ FAKS GİDERİ YILDA 65.520 TL İKEN"
Bulunma durumu eki "-da" kelimeye ulanır: "Anfa'da.."
Eski başkanın kurallardan haberi yok!
* Sabah, 11.09.2019: "Tam yol ileri Türkiyem."
Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır.
Doğru yazım: "Tam yol ileri Türkiye'm."
Aynı hata Hıncal Uluç tarafından da tekrarlandı, alıntı yapılarak!
* Abdülhamit Güler, Fikirname, Nisan 2019: "Bir arkadaşının ön ayak olması..."
Diğerlerine örnek olmak üzere bir işe ilk önce başlamak` anlamındaki "önayak olmak" deyiminde geçen kelime "önayak" şeklinde yazılır!
* Mithat Yılmaz, Fikirname, Nisan 2019: "Hoca Ahmet Yesevilerden, Şah-ı Nakşibendilere, Abdülkadir Gelânilerden..."
Özel adlara eklenip aile, gil anlamı veren -lar, -ler ekleri kesme ile ayrılmaz. (Örnek: "Ahmetler", "Mehmetler"...) Ancak benzerleri anlamı veren "lar", "ler" ayrılır. (Örnek: Fatih'ler, Atatürk'ler.)
* Mahmut Ahmet Bolat, Fikirname, Nisan 2019: "Efendimizin mahiyetindekiler.."
Röportajcı, Ömer Tuğrul İnançer'in kelimesini çözememiş!
Maiyet (Üst görevlinin yanında bulunan kimseler) ile mahiyet (Nitelik, vasıf, öz, özlük, asıl, esas) arasındaki farkı fark edemeyenler!
* Miraç Çölgezer, Fikirname, Nisan 2019: "Bin yıl oldu, Anadolu İslam'a ram olalı."
Yazar, "ram olmak" deyiminin "boyun eğmek, itaat etmek" anlamında olduğunu bilmiyor!
* Aykut Bayındır, programına gereken özeni göstermiyor: "Güldü yine, Güldü açıldı yine..." (TRT Nağme, 01.09.2019/7.23:
Tekleme Aykut Bayındır açısından vakaı adiye...
Ayrıca programda, yayınlamak uydurması da kullanıldı!
* @fikirnamedergi, 09.06.2019: "Orucun Mahiyeti Ve Üç Derecesi"
Kural: Büyük harflerin kullanıldığı yerlerde bulunan ve, ile, ya, veya, yahut, ki, da, de sözleriyle mı, mi, mu, mü soru eki küçük harfle yazılır!
Kuraldan bihaber kişiler, editör ve redaktörler işbaşında...
* Hilâl Kaplan da hiç araştırma yapmadan sallamış!
"Bir savaş ancak son asker de gömüldüğü zaman bitmiş sayılır." sözünü Alev Alatlı'ya mal etmiş. (Sabah, 06.08.2019)
Sözün sahibi, Rus-Türk savaşının komutanı General Suvarov'a aittir.
AT MARTİNİ DEBRELİ HİLÂL KAPLAN.
* Mevlüt Tezel, Sabah, 26.08.2019: "Yunanistan'ın amacı Türkler'in asimilasyonunu hızlandırmak."
Çoğul eklerinden sonra ulanan ekler kesme imi ile ayrılmaz.
"Kemal Türkler"den bahsederseniz kesme imini kullanabilirsiniz!
* Metin Özkan, Sn. Devlet Bahçeli'nin 05.04.2016 tarihinde "Taş üstünde taş, baş üstünde baş bırakmayın" dediğini hatırlatarak yanlışa ortak oluyor. (CNN Türk, 27.08.2019/21.08)
Aradan üç sene dört ay geçmesine rağmen doğruyu öğrenememiş: "Taş üstünde taş, omuz üstünde baş bırakmayın!"
* Melih Gökçek, Twitter: "MAHÇUP OLMAYIN."
"Utangaç anlamındaki kelime "mahçup" değil, "mahcup"tur.
Etyen Mahçupyan tamam da...
* Kemal Ateş, Dil Hurafeleri, İmge Yayınevi: "Bu kez Dağlarca ile ben konuşuyor, Makal dinliyordu."
İki fiil de geçmiş zamanda olmalıydı!
Doğru yazım: "..konuşuyorduk, Makal dinliyordu."
Kemal Ateş hocaya yakışmayan ifadeler!
* Metin Özkan, "kardişşim" diyor, "taaamam mı" diyor; konuşanlara devamlı olarak müdahale ediyor!
Yetmiyor Yargıtay Savcılığı yapmış Ruşen Gültekin için "Davutoğlu'nun danışmanı bu olmasın" diyor. (CNN Türk, 27.08.2019)
Kişiler için "bu" diyen gazeteci!
* Miraç Çölgezer, Fikirname, Ağustos 2019: "Fakat biz de öyle mi?"
Bulunma durumu eki -de ile dahi anlamındaki de arasındaki farkı fark edemeyen Yazı İşleri Sorumlusu!