Bağlaç olan da/de'nin yazılışı
Derse devam... Bağlaç olan da/de ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar: Kızı da geldi gelini de. Durumu oğluna da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Güç de olsa. Konuşur da konuşur.
UYARI: Ayrı yazılan da/de hiçbir zaman ta/te biçiminde yazılmaz: Gidip de gelmemek var, gelip de görmemek var (Gidip te gelmemek var, gelip te görmemek var değil.)
UYARI: Ya sözüyle birlikte kullanılan da ayrı yazılır: ya da
UYARI: Da/de bağlacını kendisinden önceki kelimeden kesme ile ayırmak yanlıştır: Ayşe de geldi (Ayşe'de geldi değil). Kitabın kapağına da dikkat et (Kitabın kapağına'da dikkat et değil). (Türk Dil Kurumu)
***
BUNLAR DA KISA KISA
* Mahmut Ahmet Bolat, Fikirname, Ocak 2019: "Medya hesaplarından yayınlanan..."
Dilimizde yayınlamak şeklinde bir kelime yok. Redaktörümüz bu konuda çok duyarsız!
* Hıncal Uluç, Sabah, 19.09.2019: "İşte o Semiha'nın tablosu, Louvre'un özel "Ay Işığında Aşk" sergisinde, Modern resim sanatını temsilen, Chagall, Miro, Rimini, Dali ile yan yana konmuş.."
Tablo kuş olsaydı, uçtuğu gibi konardı.
Doğru yazım: Yan yana konulmuş!
* Sadık Yalsızuçanlar, http://sadikyalsizuçanlar.net, 01.03.2009 : "Çevresi özel kabristanlık olarak ayrıldığından etrafına ihata duvarı çevrilmiştir."
"Mezarlık" anlamındaki kelime, "kabristanlık" değil, "kabristan"dır.
* Fadime Özkan, Star, 08.05.2019: "6 Mayıs itibariyle doğrudan kampanyaya dahil oldu."
"-den sayılmak üzere" anlamındaki zarf "itibarıyla" şeklinde yazılır. "İtibari"nin anlamı "fiktif"tir.
Biz Fadime Özkan'ı uyarmaktan bıktık.
* Ersoy Dede, Star, 15.09.2019: "Özlem Albayrak yazısını yayınlamadığı için...", "Yayınlanmayan yazıyı da twitter'da paylaştı."
Ersoy Dede yayınlamak uydurmasını kullanmaya devam ediyor.
Neşretmek anlamında doğru kelime yayımlamaktır!
* Muhammed Emirdağ, Fikirname, Ocak 2019: "En sonunda batılı modern kafalar", "Neslini batı fikriyatının..."
"Güneşin battığı yöndeki ülkeler bölgesi," anlamındaki özel ismin Batı şeklinde yazılacağını bilmeyenler gittikçe çoğalıyor!
* Aydın Başar, Fikirname, Ocak 2019: "Yermük harbinde..."
"Yermük Harbi" özel isimdir. Tamlanan ve tamlayanın büyük harfle başlatılması gerekir!
* Millî Gazete, 29.08.2016: "Diyanet ve ilahiyat iki elini başının arasına almalıdır."
Başını iki elinin arasına almak varken!
Diyanet İşleri Başkanı yanlış söylese bile haberci doğrusunu yazmalıdır!
* Mustafa Özcan, Fikirname, Ocak 2019: "Aynı eğilimlere haiz"
"Haiz"in anlamı, "Bir şeyi olan, elinde bulunduran, taşıyan" olduğuna göre önce gelen kelimenin "belirtme durumu eki" alması gerekir. Doğru yazım: Eğilimleri haiz...
Editörü ve redaktörü olan dergi.
* İbrahim Baran, Fikirname, Ocak 2019: "Alemlerin Efendisi..."
"Alem" (bayrak) ile "âlem" (dünya) arasındaki farkı fark edemeyen yazar!
* Miraç Çölgezer, Fikirname Ocak 2019: "Alemi İslam'ın..."
Sıra geldi, Sn. Miraç Çölgezer'e "alem" (bayrak) ile "âlem" (dünya) arasındaki farkı anlatmaya...
* Yasemin Avcı, Fikirname, Ocak 2019: "Hamidiye Camisindeki..."
Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır!
Doğru yazım: "Hamidiye Camisi'ndeki..."
* Miraç Çölgezer, Fikirname, Ocak 2019: "Bir bildiri yayımlanır..."
Dilimizde yayınlamak şeklinde bir kelime yok. Doğru kelime "neşretmek" anlamında "yayımlamak"tır.
Doğrusunu beceremeyenler "neşretmek" kelimesini kullanmalı.