Sizlere "21. yüzyılın sinsi  hastalığı: Dil yaresi" başlıklı makalemde  tablet, bilgisayar, akıllı telefonların uzun süre kullanımı ile oluşan "dil tembelliği"nin nelere malolduğunu anlatmıştım. Bugün de; bu illetten nasıl kurtulmamız gerektiğini aktaracağım.

Çünkü, dil ile yapılan çeşitli hareketler, kişinin konuşma esnasında dilini daha serbestçe hareket ettirmesine katkı sağlayarak daha anlaşılır konuşmasını sağlayabilir. Yapılabilecek egzersizlerden biri; dilin sola, sağa, yukarıya ve aşağıya hareket ettirilmesidir. Dilin ağzın içerisinde hareket ettirilme egzersizinin gerçekleştirilmesi, kişinin konuşması esnasında dil hareketlerini daha rahat gerçekleştirmesini ve konuşmanın daha anlaşılır olmasını sağlar.

R harfi, en zor telaffuz edilen harflerden biridir. Kişinin, günde bir kaç kez arka arkaya 'rrrrrr'

demesi, bu harfin telaffuzunun daha kolay gerçekleştirilmesini ve anlaşılır olmasını sağlar. Ayrıca, ağızla sakız çiğneme hareketlerinin yapılması, kişinin konuşması sırasında ağzını ve dilini daha esnek şekilde oynatabilmesini sağlar.

Kişinin çeşitli yazıları yüksek sesle okuması; telaffuz yeteneğini geliştirebilir, ses tonunu yükseltmesini sağlayabilir, anlaşılır konuşmasında yararlı olur. Özellikle zor telaffuz edilen kelimelerin yer aldığı gazete ve dergi yazılarının seçilmesi konuşmanın iyileştirilmesi için uygun olabilir. Dudak tembelliğinin, kişinin hayatını önemli ölçüde etkileyen bir durum olduğunu biliyoruz. Konuşmanın anlaşılmaz olması, kişinin sosyal ortamlardan tecrit edilmesine neden olur. Öğretmenlik, sunuculuk, pazarlamacılık gibi mesleklerde anlaşılır konuşmak çok önemlidir. Dudak tembelliği yaşayan kişiler anlaşılmaz ve hızlı konuşmaları sebebiyle istedikleri mesleklerde çalışamayabilir veya çeşitli zorluklar yaşayabilir. Zaten genellikle çekingen kişilikleri olan dudak tembelliğine sahip kişilerin toplumdan dışlanması çekingenliklerini daha da artırır.

Dudak tembelliği olan kişilerin, çeşitli egzersizler yapması daha rahat ve anlaşılır konuşmalarını sağlayabilmektedir. Hanımlarda ruj sürerken bile yapılan dudak hareketleri sayesinde, kişinin konuşmasını daha rahat gerçekleştirmesini sağlayabilir. Kişinin ayna karşısında konuşarak çene hareketlerine dikkat etmesi ve çenesini daha çok açarak, dudaklarını daha çok hareket ettirerek konuşmaya çalışması dudak tembelliğinin düzeltilmesini ve konuşmanın daha anlaşılır hale gelmesini sağlayabilir. Kişi, yakınları tarafından konuşmaya özendirilmeli, konuşmak dışında yollarla kendini ifade etmesi yerine konuşmasının gerekmesi sağlanmalı, anlaşılır hale gelene kadar cümlesini bir kaç kez tekrar etmesi istenmelidir.

Dudak tembelliği, kişinin konuşmasını zorlaştıran ve onu sosyal hayattan uzaklaştırabilen bir durumdur. Böylece, kişi gittikçe daha az konuşabilir. Ancak daha az konuşması, kişinin dudak tembelliği sorununun çözülmesine engel olmaktadır. Çekingenlik ve sosyal hayattan kopmak, konuşmakta zorlanma sebebiyle konuşmaktan uzak durmak sorunun derinleşmesine sebep olmaktadır. Kişinin konuşması anlaşılamadığı için kişinin kendini en az konuşmayı gerçekleştirerek ifade etmesi beklenebilir, ancak bu durumda kişi daha az konuştukça, konuşması da daha kötüye gitmektedir, bu yaklaşımın aksine kişi, konuşmaya özendirilmelidir.

Evet, güzel Türkçemizle arı, duru özgürce konuşmayı hep birlikte gerçekleştirelim...