Moskova'da muhalif sesler arttıkça, Rusya Devlet Başkan Putin'in attığı her adım, kendisine 24 saat eşlik eden korumalar tarafından izleniyor. Vladimir Putin'in hayatında önceden planlanmamış hiçbir şey olmuyor. Yemekleri büyük bir titizlikle hazırlanıyor, içtiği her şey, danışmanları tarafından kontrol ediliyor. Bir zamanlar eski Sovyet istihbarat örgütü KGB'de ajan olan Putin, özellikle de savaş dönemlerinde etrafında olabilecek tehlikelerden fazlasıyla haberdar.

Ukrayna'nın işgali ve de buna karşı çıkanlar arttıkça Putin'in karşı karşıya olduğu güvenlik risklerini artırıyor. Peki Rusya Devlet Başkanı'nın korunmasından kim sorumlu? Güvenliği için ne gibi önlemler alınıyor? İşte bilindiği kadarıyla bu soruların cevapları.

Rusya'daki pek çok güvenlik servisi arasında bir tanesi var ki, görevi özellikle devlet başkanını ve ailesini korumak.

Rusya Devlet Başkanlığı Güvenlik Servisi, kökleri KGB'ye uzanan ve Başbakan Mikhail Mişustin gibi diğer üst düzeydeki yetkililerin korunmasından da sorumlu olan Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSO)'ne bağlı.

Bu servisten gelen siyah takım elbiseli, siyah gözlüklü, kulaklık takan muhafızlar gece gündüz devlet başkanını izliyor.

Rus hükümetine ait medya kuruluşu Russia Beyond'a göre, bu muhafızlar yurt dışı gezilerinde koruma görevi üstlendikleri zaman dört halka şeklinde görev yapıyor. İlk halkada en yakınındaki kişisel koruma muhafızları bulunuyor.

İkinci halkada, kendini fark ettirmeden halk arasına karışan sivil muhafızlar oluyor. Üçüncüsündekiler, kalabalıkların etrafını sarıyor ve şüphelilerin girmesini önlüyor. Dördüncü ve sonuncu gurup ise, yakınlardaki binaların üzerinde mevzilenen keskin nişancılardan oluşuyor. Putin bir yere gittiğinde de bu muhafızlar ona eşlik ediyor.

Rusya'nın güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunan Mayak Intelligence danışmanlık şirketinin yöneticisi Mark Galeotti, BBC Mundo'ya yaptığı açıklamada, "Putin helikopterleri sevmiyor; genellikle motosikletler eşliğinde çok sayıda büyük siyah araba, kamyonet ve benzerlerinden oluşan devasa bir konvoy ile seyahat ediyor" diyor. Konvoy geçerken hava sahasında olabilecek tüm insanlı ve de insansız hava araçları engelleniyor ve trafik durduruluyor.

Rusya Devlet Başkanlığı Güvenlik Servisi, Putin tarafından altı yıl önce kurulan ve başkanın bir tür "kişisel ordusu" olarak tanımlanan "Rus Ulusal Muhafızları" veya Rosgvardia tarafından destekleniyor.

Rusya Silahlı Kuvvetleri'nden bağımsız olan Rosgvardia'nın resmi görevi sınırları korumak, terörizmle mücadele ve asayişi sağlamak olmasına rağmen, aslında en önemli görevlerinden biri Putin'i korumak.

Bath Üniversitesi'nde Rusya uzmanı olan akademisyen Stephen Hall, "Herkes onların aslında Putin'in kişisel muhafızı olduklarını biliyor" diyor. "Devlet Başkanı, hem ulusal muhafızlar, hem de diğer güvenlik servisleri tarafından korunuyor."

Bir süredir ortalıkta görünmeyen Ulusal Muhafızların Başkanı, Putin'in eski korumalarından Viktor Zolotov, son yıllarda kendisine bağlı güvenlik kuvvetindeki asker sayısını yaklaşık 400 bin artırdı.

Hall, "Bu çok büyük bir rakam. ABD gibi ülkelerin başkanlarının güvenliğinden sorumlu birimlerin eleman sayısı bu rakamın yanına bile yaklaşamıyor" diyor.

Putin'i korumak için alınan önlemlerin çapını bilmek zor olsa da, bizzat Kremlin ve Rus güvenlik uzmanları bu konuda bazı ipuçları veriyor. Çok dikkat edilenlerden biri de, yiyecek meselesi.

Mark Galeotti'ye göre, zehirlenmekten korkan Putin'in, Osmanlı padişahlarının olduğu gibi  her yediğini tadan özel bir çeşnicibaşı bulunuyor. Galeotti, "Modern bir devlet başkanından çok bir Ortaçağ hükümdarı gibi" diyor.

Rusya Devlet Başkanı'nın yurt dışı gezilerinde de, yediği içtiği her şey ekibinin kontrolü altında.

Galeotti, "Tüketeceği tüm yiyeceği ve içeceği alıyorlar. Örneğin, resmi bir yemekte şampanya kadehi kaldırılacaksa, Putin'in kadehi, ekibinin getirdiği şişeden dolduruluyor" diyor.

Rusya uzmanı Stephen Hall da, Putin'in özel koruma muhafızlarının yemeklerin nasıl pişirildiğini bizzat izlediğini belirtiyor.

Alınan bir başka önlem de Kremlin'e akıllı telefon sokulmaması. Putin kendisi de akıllı telefon kullanmadığını söylüyor.

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov da defalarca Putin'in "fazla vakti olmadığı için" cep telefonu kullanmadığını söylüyor. Ancak Putin'in bu teknolojiyi kullanmamasının nedenlerinden biri internete hiç güvenmemesi.

Geçmişte internete "CIA projesi" diyen Putin, Amerikan istihbaratının her şeyi izlediğini düşündüğü için Rus halkından Google arama motorunu kullanmamalarını istemişti.

Galeotti, "Putin internet kullanmıyor, cep telefonlarını sevmediği biliniyor. Doğrusunu söylemek gerekirse haklı. Cep telefonları pek güvenli değil" diyor.

Şu anda Vladimir Putin'e erişebilen kişilerin sayısı sınırlı. Putin'le bir araya gelen az sayıdaki yabancı lider de aralarında belli bir mesafe bulundurmaya özen gösteriyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron'la uzun bir masanın iki ucuna oturarak verdikleri fotoğraf hâlâ akıllarda. Bir kısmı pandemi nedeniyle alınan bu önlemler, Putin'i daha da tecrit etti.

Putin'in sağlığı da bir ulusal güvenlik meselesi. Eski ABD Başkanı Barack Obama'nın en üst düzey danışmanlarından General James Clapper, BBC radyosunun Today programında Putin'in yanına kimsenin yaklaştırılmadığını doğruladı.

Galeotti de, "Putin herkesten tecrit edilmiş halde yaşıyor. Etrafındakilerin sayısı son derece azaldı" diyor.

Galeotti;"Artık ülke içinde seyahat etmiyor ve etkinliklere nadiren katılıyor. Putin'in kişisel ilişki kurabildiği az sayıda kişi arasında güvenlik görevlileri var" diye anlatıyor.

Bazı istihbarat uzmanları, Putin'in etrafındaki aşırı güvenlik önlemlerinin kısmen "paranoya" ile açıklanabileceğini söylüyor. Bazılarına göre ise Putin, KGB'deki deneyimine de bakarak, kendi güvenliğinin ne denli önemli olduğunu biliyor.

Her ne olursa olsun, Putin'in etrafındaki koruma çemberi de, Rus devlet başkanının tecridi de günden güne artıyor. Bu da Galeotti'nin dediğine göre, Kremlin'de işlerin tam da Putin'in istediği gibi yapıldığını gösteriyor.