Son zamanlarda kendinizi moralsiz hissediyor ya da sürekli ruh haliniz değişiyorsa, dopamin takviyesine ihtiyacınız olabilir. Peki dopamin nedir. Bilimsel olarak tarifi şöyle: Dopamin beyinde birçok işlevi olan önemli bir kimyasal habercidir. Ödül, motivasyon, hafıza, dikkat ve hatta vücut hareketlerini düzenlemede rolü bulunmaktadır. Dopamin büyük miktarlarda salındığında, sizi belirli bir davranışı tekrarlamaya motive eden zevk ve ödül duygularını yaratır. Buna karşın düşük dopamin seviyeleri, çoğu insan için azalan motivasyon ve azalan coşku ile bağlantılıdır. Dopamin seviyeleri tipik olarak sinir sistemi içinde düzenlenir, ancak doğal olarak dopamin seviyesini artırmak için yapabileceğiniz şeyler vardır.
****
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin Tıbbi Biyokimya kürsüsünden Dr. Sinan Akkurt, sağlıklı bir dopamin seviyesini sağlamaya yönelik önerilerini "Doğal dopamin kaynağı besinler alın. Her gün en az 30 dakika egzersiz yapın. Güneşe çıkın. Hobiler edinin. Affedin. Uykusuz kalmayın. Masaj yapın/yaptırın. C vitamini alın. Çocuklar ve hayvanlarla zaman geçirin." diye belirtti.
Düşük dopamin seviyelerinin, sık görülen ruh hali değişiklikleri, odaklama zorluğu, uykusuzluk, yorgunluk, kaygı ve kilo alımına neden olan aşırı yeme gibi semptomlara neden olabildiğini söyleyen Dr. Sinan Akkurt, "Bu gibi durumlarda bazen sadece dopamin takviyesi gerekebilir. Dopaminden zengin besinleri tüketmek, ruh halinizi yükseltmek, zihinsel sağlığınızı iyileştirmek ve mutluluk seviyenizi artırmanın en kolay ve ulaşılabilir yoludur." dedi. Dr. Akkurt, bu besinleri şöyle sıraladı:
Elma: Elma, dopamin üretimini uyaran kuersetin takviyesi ve dopamin hücrelerini hasardan koruyan güçlü bir antioksidan olan polifenol içeriği ile etkili bir destekleyicidir. Elmadan en iyi besini almak için günde bir tane kabuğu ile birlikte yiyin.
Badem: Tüm kuruyemiş türleri ideal dopamin seviyesini korumaya yardımcı olur, ancak bademin ayrı bir yeri vardır. Badem, dopamin üretimi için gerekli olan esansiyel bir amino asit olan fenilalanin içerir. Ayrıca badem genel sağlık kadar beyin için de önemli olan lif ve sağlıklı yağ bakımından zengindir. Günde beş altı tane çiğ badem yemek dopamin seviyesini destekler.
Bitter çikolata: Dopamin üretiminde kilit rol oynayan bir amino asit olan fenilalanin içeriği çikolatada da yer alır. En yüksek kontsantrasyonu için yüzde 85'ten fazla kakaolu bitter çikolata tercih edin. Ancak ölçüye dikkat edin çünkü içerisinde yağ miktarından dolayı kalori değeri yüksektir. Eğer başka bir rahatsızlığınız yoksa günde bir parça (10-15 gr.) bitter çikolata tüketebilirsiniz.
Muz: Muz, dopamin seviyelerini düzenlemeye ve uyarmaya yardımcı olan bir tür amino asit olan tirozin kaynağıdır. Hafızanızı, konsantrasyonunuzu ve uyanıklığınızı arttırmanın yanı sıra mutlu olmanıza yardımcı olur. Tirozin içeriği küçük ve olgun muzlarda daha fazladır. Her gün bir küçük muz yiyebilirsiniz.
Yumurta: Yumurta, dopamin üretiminde kilit rol oynayan tam dokuz amino asiti birden içermektedir. Yumurta ayrıca D vitamini bakımından yüksek olan az sayıdaki gıdalardan biridir.
Çilek: Beyin sağlığını korumak için önemli olan zengin bir C vitamini kaynağıdır. C vitamini, beyindeki serbest radikallerle savaşır, böylece dopamine kolayca erişebilir. Ayrıca, dopaminerjik nöronları hasardan koruyan antosiyaninler ve ellajitaninler gibi fenol antioksidanları açısından da zengindir.
Somon balığı: Somon balığı, beynin genel işleyişinde kilit rol oynayan önemli bir omega-3 yağ asidi kaynağıdır. Omega-3 yağ asitleri, ruh hali değişimlerine ve depresyona karşı koruyan dopamin gibi nörotransmiterler oluşturmak için gereklidir. Ayrıca, somon balığı doymuş yağ ve kolesterol açısından düşüktür.
Kırmızı pancar: Pancar, dopamin üretimini uyaran amino asitlerden betain içerir. Üstelik kalorisi düşüktür ve yüksek miktarda demir içerir. Ruh halinizi doğal olarak iyileştirmek için günlük taze pancar suyu içmelisiniz. Pancar suyunun tadını beğenmiyorsanız, diğer meyve sularıyla karıştırmayı deneyin.
Karpuz: Karpuz, amino asit tirozin için iyi bir kaynaktır. Ayrıca gene dopamin üretiminde kullanılan B6 vitamini içerir. Uygun dopamin seviyesinin korunmasına yardımcı olmak için, başka bir hastalığınız yoksa her gün iki üç dilim karpuz tüketebilirsiniz.
Kabak çekirdeği: Yine tirozin bakımından zengin bir besinlerden biri de kabak çekirdeğidir. Ayrıca kabak çekirdeğinde bulunan E vitamini dopamini uyarır ve beyin hücrelerine zarar veren serbest radikalleri azaltır.
