Sevgili okuyucularım, kirada oturanlarımızın bir çoğu ne tür hakları olduğundan habersiz. Bir gün ev sahibi daireyi tahliye et dediğinde veya normalin üstünde artış yapmak istediğinde ne yapacağımızı bilemiyoruz.
Ev sahipleri konutlarını, yatırım amaçlı gördükleri için bazen yıllık kira artışlarını oldukça yüksek tutabiliyor. Gayrimenkul uzmanlığı ile bilenen Atamer Hukuk Bürosu'ndan Avukat İlker Atamer ile kiracıların haklarını konuştuk. İşte Atamer'in konu hakkında anlattıkları:
Borçlar Kanunu'na göre konut kiralarında kira bedelindeki artış oranının, bir önceki yılın 12 aylık Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ortalamasını geçemiyor. Ayrıca kanuna göre döviz üzerinden yapılan kira sözleşmelerinde ise 5 yıl boyunca herhangi bir artış yapılamaz. Bu uygulama ile kira bedeli döviz olarak belirleniyorsa herhangi bir kira artışı yazılamadığı gibi, sözleşme TL üzerinden yapılıyorsa, kira artış oranı TEFE-TÜFE ortalaması alınarak belirleniyor.
İş yerinde sınırlama yok...
İş yerini kiraya veren mülk sahipleri için, kira artış oranında 2020 yılına kadar herhangi bir sınırlama bulunmuyor, taraflar istediği oranda kira artış bedelini serbestçe belirleyebiliyorlar.
Kiracının en temel hakkı kira sözleşmesine uygun şekilde kiraladığı mülkü kira sözleşmesi süresince kullanabiliyor. Bu kapsamda herhangi bir tahliye taahhüdü yoksa ve kiraya veren açısından kanunda belirtilen tahliye nedenleri gerçekleşmediği sürece kiracı kiraladığı mülkten çıkmama hakkına sahip.
Kiracı tazminat alabiliyor...
Ev sahiplerinin bazen evini daha yüksek fiyattan kiraya vermek için mevcut kiracısını çıkarıp evini yeni bir kiracıya veriyor. Oysa yasaya göre konut sahibi, ihtiyaç nedeniyle kiracıyı evden çıkardıktan sonra 3 sene boyunca gayrimenkulü mevcut kiracıdan başkasına kiraya veremez. Eğer kiracı 3 sene boyunca konuyu takip eder ve tahliye sonrası başka kira sözleşmesi yapıldığını mahkemeye sunabilirse tazminat talebinde bulunabiliyor. Benzer şekilde yeniden inşa-imar gibi bir sebeple tahliye yapılmışsa bu durumda yine eski kiracının öncelikli kiralama hakkı vardır. Ancak eğer kiracı tahliye taahhütnamesi verdiyse bu durumda, kiralayan daha yüksek kira artışı yapabilmek adına kiracıyı tahliye etmek istese dahi kiracının buna karşı başvurabileceği fazla bir hukuki yol kalmayacaktır.
Yıpranma depozitoyu almaya engel değil...
Gayrimenkuldeki olağan yıpranmaların, mülk sahibi açısından depozito bedelini kesmek için geçerli bir sebep olmadığını biliyor muydunuz? Evet hepimizin doğru bildiği bir yanlış! Avukat İlker Atamer, depozito bedelinin kesilmesi için yıpranmanın ötesinde kiracının gayrimenkule zarar vermiş olması gerektiğini vurguluyor.
***
İnternete en bağımlı 15 ülke
+++++++++++
Dünyada internet kullanımının artmasıyla beraber internete bağımlı nüfus da her geçen gün artıyor. İnternete en bağımlı 15 ülke belli olurken, liderliği ABD göğüsledi. Türkiye ise ilk 15 ülke içerisinde yer almadı.
Ajans Press'in, WalueWalk verilerinden ve medya yansımalarından derlediği bilgilere göre, dünyanın internete en bağımlı ülkesinin ABD olduğu görüldü. ABD'yi takip eden ülkeler ise sırasıyla; Brezilya, Makao, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Hong Kong, Suudi Arabistan, Birleşik Krallık ve Güney Kore takip etti. Listede yer alan diğer ülkeler ise Lüksemburg, Almanya, Avusturya, Japonya ve Danimarka oldu. Türkiye bu listede yer almazken, TÜİK'in en son yayımladığı raporda ise Türkiye'deki bireylerin yüzde 72,9'unun internet kullanıcı olduğu saptandı.
