Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Harun A. Altuntaş

Harun A. Altuntaş

Yazar

Ganos fay hattı uyanıyor mu?

9 Eylül 2020 saat 00:59 Marmara Denizi Tekirdağ, Mürefte'nin Güzelköy mevkiinde Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü'nün verdiği bilgiye göre moment ölçüsü 4.3 olan bir deprem oldu. Depremle birlikte yaşamaya alışmış Türk insanı için, 5'in üzerinde şiddeti olmayan depremler pek ciddiye alınmıyor. Ancak bu 4.3 şiddetindeki deprem Ganos fayında oluştu. Bu da dikkatlerimizi Doğu Marmara fayı üzerindeki yerlere dikkat etmemiz gerektiği konusunda bizi uyarıyor. Yani Ganos fay hattı üzerindeki Şarköy, Mürefte, Saroz Körfezi ve Gelibolu'dan  geçen 110-150 kilometrelik bölgeyi iyi irdelememiz gerekiyor. Çünki Ganos fayı hep hareket halinde. Aslında bu bölge yüzyıldır izleniyor. Son projelerden biri de Türkiye-Almanya işbirliği ile İstanbul ve Boğaziçi üniversiteleri, Almanya GFZ Enstitüsü ve TÜBİTAK'tan bilim insanlarının yürüttüğü çalışma. Şarköy'ün birçok noktasına 40'ın üstünde Ganos fay hattı üzerine sismolojik gözlem istasyonları kurulmuş durumda.

İstanbul Üniversitesi'nden Prof. Dr. Eşref Yalçınkaya, kurulan bu istasyonlarla ulusal istasyonların tespit edemediği mikro yer hareketlerini tespit edeceklerini söylüyor. Bu projede Yalçınkaya'nın yanı sıra  Almanya GFZ Enstitüsü'nden Prof. Dr. Marco Bohnhoff, AFAD'dan Ömer Kılıçarslan, Boğaziçi Üniversitesi'nden Fatih Alver yer alıyor.

Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ)'nun Marmara Bölgesi'ndeki en batı kısmını işte bu Ganos fayı oluşturuyor. İşin garibi bu fay hattı yaklaşık yüz yıldır enerji biriktirmeye devam ediyor.

Ganos fayının deprem üretme karakterini ve kırılma özelliklerini anlamak hem fayın gelecek deprem tehlikesini ortaya koyabilmek açısından hem de dünyanın en riskli sismik boşluklarından biri olarak nitelendirilen KAFZ'nin Marmara Denizi içindeki parçasını yorumlayabilmek açısından son derece önemli. Deniz altındaki bu tip fayları ayrıntısıyla inceleyebilmek mümkün değilken, karadaki devamı olan Ganos fayını en ince ayrıntıda araştırmak bilim adına da önemli bir fırsat.

Fay üzerinde doğuda Güzelköy-Gaziköy-Hoşköy, batıda da Sofuköy-Kavakköy arasındaki bölgelerde sık sık kurulan istasyon ağı sayesinde fay üzerinde meydana gelen mikro depremcikler dahi kaydediliyor. Yöre halkından deprem istasyonlarını koruyup gözetmeleri

en büyük isteğimizdir. Depremin hele hele bu bölge için bir risk olduğunu unutmayalım. Esas fay

hareketlerinin 100 yılların üzerinde döngülere sahip büyük depremler ürettiklerini unutmamak gerekiyor.

100 yıldan söz etmişken aklımıza şu geliyor. Gelin bunu da bu bölgede zaman zaman mesleki çalışmalar yapan Hür Sigorta eski Hasar Müdürü Fevzi Özel'in anlattıklarına kulak kabartalım: "Şarköy, Mürefte, Saroz Körfezi ve Gelibolu dan  geçen 110-150 kilometrelik Ganos fayı 1912 senesinde kırılarak 7.3'lük deprem üretmiş. Şarköy'ün Mürefte bölgesinde yüz yıl önce gerçekleşen bu deprem, sadece Şarköy'de değil Gelibolu, Çorlu, Biga da dahil yani Sakarya'dan Edirne'ye kadar zarar vermiş. Farklı rakamlar olmakla birlikte 1000 üzerinde insan vefat etmiş. Bugünkü nüfusa göre bu büyük bir kayıptır. Bu fay 108 senedir suskundur. Ve Ganos uyanıyor olabilir mi?

Ancak, depremlerin önceden ne zaman olacağını bilme imkanımız yok. Süre tahmini olarak verilebilmekle birlikte moment şiddeti de sonradan belirlenebilmekte.

Depremler dünyanın sürekli hareket halindedir ve canlı olduğunun bir göstergesidir. Ve hep de olacaktır. Önemli olan geçmiş depremlerden ders alıp. Yenileri için önlem almak gerekir.

Tabii ki; önce can, sonrasında mal gelir zemin ve bina sağlamlığı ile Dask sigortası yapılması; mala gelecek zararları önleyecek kayıpları karşılayacaktır. Tekrar üzerinden geçmek gerekir ise; öncelikle insanların canına zarar gelmesin ve tabi afetlerden bizi Allah esirgesin ve korusun..."

 

 

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları