Son zamanlarda sosyal medyada dolaşan Finlandiyalı bir doktorun anlattıkları beni bir hayli etkiledi. Gelin bunu birlikte paylaşalım:
"Merhaba. Finlandiya'da yaşıyorum. Burada insanların yaşam standartları genel olarak oldukça iyi. Yoksul insanlara rastlamak çok zor. Alkol veya narkotik madde ya da kumar gibi bağımlılığı olmayan biri, hiç kimseye muhtaç olmaz. Gerekirse devletten barınma ve geçinme desteği alır.
Buna rağmen ne gıdalar, ne de eşyalar mümkün olduğunca israf edilmez. Çok gerekli olmadıkça bir şey satın alınmaz. Bir şeye ihtiyaç kalmamışsa ya ihtiyaç duyan birine verilir, ya da ikinci el mağazaları veya da internetten satılır.
Mesela çocukları olan bir aile ne kadar varlıklı da olsa ikinci elden kıyafet alır. Bir yıl sonra küçülenleri satar ve yeniden ikinci el kıyafet alır. Bazen bir şey almayacak olsa bile bit pazarında dolaşmaktan hoşlanır. Bu arada Fince'de 'kirppu - bit', 'tori ise pazar' demek. Aynı bizdeki gibi 'bitpazarı' dedikleri 'kirpputori'den giyinmek hiç gocunulacak bir şey değildir. Aksine; sizi, sınırsızca 'tüketim çılgınlığı'ndan uzak tutacak entellektüel bir seviyede olduğunuzu ve alçakgönüllülüğünüzü ortaya koyar.
Burada gösterişli arabalarla birlikte 'gösteriş düşkünlüğü' de yadırganır. Belki de soğuk iklim yüzünden gösterişli giyinen birine pek rastlamazsınız. İnsanlar iklime uygun ve rahat şeyler giyerler. Örnek vermek gerekirse; yazın naylon terlikle gezen insanlar görmeniz mümkündür. Çünkü naylon terlikle plaja da gidersiniz, alışverişe de, tiyatroya da. Kolayca yıkanır, kolayca kurur. Kimse sizi yadırgamaz, ayıplamaz. Bir öğretmen de derse terlikle girebilir, hatta hoşlanıyorsa terlikleri de çıkarıp yalınayak ders anlatabilir.
Ve artık terliklerini kullanmak istemiyorsa çöpe atmaz. 1 Euro'ya satabilir. O bir Euro'ya ihtiyacı olduğundan değil, terliğin ona ihtiyacı olan birini bulması içindir. Eğer bu terlik kullanılamayacak kadar eskimişse de geri dönüşüme atar ki doğayı kirletmek yerine, başka bir ihtiyacı karşılayabilecek nesneye dönüşebilsin.
Matematik Dünyası dergisinde yazılmış bir şeyi de paylaşıp bu konuyu bitirmek istiyorum: Dergide
biri 'okuyucu köşesi'nde, 'Neden matematikçiler hep eskimiş gömlekler giyerler?' diye bir soru sormuştu. Dergi Editörü de bu soruya;'"Henüz bitmemiş bir gömleği neden atsınlar ki!..' diye cevap vermişti.
Kimin ne diyeceğine takılmayıp üzerinde bulunduğumuz gezegene saygı duyarak yaşayalım.
Ne kadar az satın alıyorsak o kadar olgunuz. Ne kadar az çöp atıyorsak o kadar olgunuz. Emek verilerek üretilmiş her şey değerlidir. 1 lira değer biçilse bile o 1 lira çok değerlidir. Bunu asla unutmamak dileğiyle saygılar ve sevgilerle..."
Finli doktorun anlattıklarına kulak kabartırsak Fillandiya'nın nasıl Kişi Başına Düşen Milli Gelir'inin 49 bin 960 dolarla dünyada 14. sırada olduğunu anlarız. Ha bir de şunu eklemek isterim. Finlandiya; zenginle gakir arasındaki açıklığın en az olduğu ülkelerden biridir. Bu yüzden 'aman israfa dikkat!' diyorum.
